نگاهی به اجاره کشتی‌های کانتینری؛ رشد بلندمدت، نوسان کوتاه‌مدت و فرصت‌های استراتژیک
سی نیوز-* در هفته منتهی به پنجشنبه ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی (۳ مهر ۱۴۰۴ )، بازار اجاره کشتی‌های کانتینری شاهد نوساناتی محدود اما معنادار بود. بر اساس تازه‌ترین گزارش منتشرشده از سوی شاخص بین‌المللی New ConTex، نرخ اجاره در بیشتر رده‌های کشتی کاهش اندکی را تجربه کرد و تنها در برخی ظرفیت‌های خاص، نشانه‌هایی از افزایش مشاهده شد.
این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که از یک سو، تعطیلات هفته طلایی (Golden Week) در آسیا تقاضا برای برخی مسیرها را موقتاً بالا برده و از سوی دیگر، مقاومت مستمر اجاره‌کنندگان در برابر نرخ‌های بالاتر و همچنین شرایط متزلزل اقتصاد جهانی، مانع از تثبیت روند صعودی شده است.
با وجود افت هفتگی، مقایسه سالانه نشان می‌دهد که سطح کلی نرخ‌ها همچنان بالاتر از سال گذشته قرار دارد و بازار در مجموع در وضعیتی «سالم اما پرریسک» به سر می‌برد.
وضعیت مقایسه‌ای نرخ اجاره کشتی‌ها بر اساس شاخص New ConTex
| کلاس شناور | دوره ارزیابی | نرخ فعلی (USD/روز) | تغییر هفتگی ($) | تغییر هفتگی (%) | تغییر ماهانه ($) | تغییر ماهانه (%) | تغییر سالانه ($) | تغییر سالانه (%) | یادداشت کوتاه |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| New ConTex (شاخص کل) | — | 1540 | -6 | -0.4% | — | — | +258 | +20.1% | شاخص کل هفته را با افت 6 واحدی بست.
|
| 1100 TEU | 6 ماه | 17,489 | -118 | -0.7% | -254 | -1.4% | +3,300 | +23.3% | افت هفته‌ای و ماهانه، اما سطح 6ماهه نسبت به سال قبل رشد قابل‌توجه دارد.
|
| 1100 TEU | 12 ماه | 16,634 | -105 | -0.6% | -143 | -0.9% | +3,293 | +24.7% | قراردادهای 12ماهه نیز کاهش جزئی ولی رشد سالانه قوی دارند.
|
| 1700 TEU | 6 ماه | 30,227 | -209 | -0.7% | -312 | -1.0% | +7,391 | +32.4% | یکی از بزرگ‌ترین رشدهای سالانه؛ اما افت هفتگی مشهود.
|
| 1700 TEU | 12 ماه | 26,477 | -243 | -0.9% | -353 | -1.3% | +7,036 | +36.2% | مستأجران در برابر نرخ‌های بالاتر مقاومت می‌کنند؛ تمایل به کوتاه‌مدت شدن قراردادها.
|
| 2500 TEU | 6 ماه | 33,848 | -270 | -0.8% | -559 | -1.6% | +6,562 | +24.0% | افت پیوسته کوتاه‌مدت اما پایه سالانه قوی.
|
| 2500 TEU | 12 ماه | 34,432 | -70 | -0.2% | -329 | -0.9% | +5,762 | +20.1% | پایداری نسبی در قرارداد 12ماهه؛ نوسان محدود.
|
| 2500 TEU | 24 ماه | 27,495 | -5 | 0.0% | +434 | +1.6% | +3,320 | +13.7% | 24ماهه تقریباً ثابت؛ ماهانه رشد نشان می‌دهد.
|
| 2700 TEU | 12 ماه | 36,530 | -38 | -0.1% | -109 | -0.3% | +5,437 | +17.5% | تغییرات اندک؛ قرارداد 12ماهه نزدیک به ثبات.
|
| 2700 TEU | 24 ماه | 29,173 | +255 | +0.9% | +464 | +1.6% | +3,123 | +12.0% | تنها کلاس با رشد هفتگی مثبت (24ماهه) — به دلیل کمبود گزینه‌ها در این رِنج.
|
| 3500 TEU | 12 ماه | 43,398 | -150 | -0.3% | -87 | -0.2% | +6,208 | +16.7% | کاهش جزئی هفتگی؛ سالانه عملکرد قوی.
|
| 3500 TEU | 24 ماه | 34,895 | -70 | -0.2% | +920 | +2.7% | +4,345 | +14.2% | ماهانه رشد در قرارداد 24ماهه؛ نشان از تفاوت در تقاضا برای تعهدات بلند.
|
| 4250 TEU | 12 ماه | 52,700 | -210 | -0.4% | +545 | +1.0% | +6,420 | +13.9% | نرخ بالا اما نوسان منفی هفتگی؛ ماهانه مثبت.
|
| 4250 TEU | 24 ماه | 43,370 | -190 | -0.4% | +197 | +0.5% | +5,380 | +14.2% | 24ماهه: ماهانه کمی مثبت، ولی هفته‌های اخیر فشار نزولی.
WriteBuffer |
| 5700 TEU | 12 ماه | 60,333 | -109 | -0.2% | +283 | +0.5% | +3,522 | +6.2% | کلاس‌های خیلی بزرگ‌تر؛ نسبت به سال گذشته رشد محدودتر.
|
| 6500 TEU | 12 ماه | 66,408 | -48 | -0.1% | +827 | +1.3% | +2,236 | +3.5% |
منبع داده‌های جدول: گزارش New ConTex مورخ 25 سپتامبر 2025 (VHBS)
وضعیت کشتی‌های کوچک (تا ۲۰۰۰ TEU)
گزارش نشان می‌دهد کشتی‌های کوچک‌تر شامل ۱۱۰۰ و ۱۷۰۰ TEU در قراردادهای ۶ و ۱۲ ماهه با کاهش هفتگی و ماهانه روبه‌رو شدند، هرچند در مقیاس سالانه همچنان رشد قابل‌توجهی ثبت کرده‌اند. به طور مثال، کشتی‌های ۱۷۰۰ TEU در مقایسه با سال گذشته بین ۳۲ تا ۳۶ درصد افزایش نرخ داشته‌اند. تحلیل‌ها حاکی از آن است که در این رده، تمایل به قراردادهای کوتاه‌مدت افزایش یافته و اجاره‌کنندگان از پذیرش تعهدات بلندمدت خودداری می‌کنند؛ روندی که ریسک خالی‌ماندن کشتی‌ها را برای مالکان افزایش می‌دهد.
کشتی‌های متوسط (۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ TEU)
در بخش شناورهای متوسط نیز کاهش محدود هفتگی مشاهده شده است. با این حال، قراردادهای بلندمدت‌تر (به‌ویژه ۲۴ ماهه در کلاس‌های ۲۵۰۰ و ۳۵۰۰ TEU) نشانه‌هایی از بهبود ماهانه را نشان می‌دهند. این وضعیت بیانگر آن است که برخی خریداران هنوز تمایل به پرداخت نرخ‌های تثبیت‌شده در دوره‌های طولانی‌تر دارند، موضوعی که می‌تواند در میان‌مدت نقش حمایتی برای بازار ایفا کند.
کشتی‌های بزرگ و بسیار بزرگ (۴۲۵۰ تا ۶۵۰۰ TEU)
نرخ اجاره کشتی‌های بزرگ‌تر همچنان در سطح بالایی قرار دارد؛ برای نمونه کشتی‌های ۶۵۰۰ TEU در قراردادهای ۱۲ ماهه با رقم ۶۶ هزار و ۴۰۸ دلار در روز معامله شدند. با این حال، رشد سالانه در این بخش کمتر از کشتی‌های کوچک و متوسط بوده است. برخی قراردادهای ۱۲ ماهه در این رده‌ها با کاهش هفتگی اندک همراه بوده‌اند، ولی روند ماهانه مثبت گزارش شده که نشان‌دهنده وجود تقاضای مقطعی در برخی مسیرهاست.
عوامل اثرگذار و چشم‌انداز کوتاه‌مدت
تحلیل‌ها نشان می‌دهد که تعطیلات هفته طلایی در آسیا کمی به افزایش فعالیت بازار کمک کرده، اما این افزایش نتوانسته به رشد قابل توجه تعداد قراردادها منجر شود؛ دلیل اصلی همچنان کمبود کشتی‌های آماده اجاره است. در مقابل، اجاره‌کنندگان با مقاومت در برابر نرخ‌های بالاتر، فشار نزولی بر بازار وارد کرده‌اند و برخی خطوط کشتیرانی نیز برای کنترل ظرفیت به لغو سفرها (blank sailings) روی آورده‌اند. همچنین، ادامه روند ثبت سفارش کشتی‌های جدید می‌تواند در ماه‌های آینده عرضه را افزایش داده و زمینه‌ساز افت بیشتر نرخ‌ها شود.
ریسک‌ها و فرصت‌ها
ریسک‌های اصلی بازار شامل مقاومت اجاره‌کنندگان در برابر نرخ‌های بالاتر و همچنین افزایش عرضه ناشی از ورود کشتی‌های تازه‌سفارش‌گذاری‌شده است. در مقابل، فرصت‌ها بیشتر در کلاس‌های خاص و محدود، مانند کشتی‌های ۲۷۰۰ TEU در قراردادهای ۲۴ ماهه دیده می‌شود که به دلیل کمبود ظرفیت، زمینه افزایش نرخ دارند. علاوه بر این، بازارهای فصلی و تخصصی مانند مسیرهای یخ‌شکن نیز می‌توانند برای مالکان فرصت‌های کوتاه‌مدت ایجاد کنند.
توصیه‌های عملی برای بازیگران بازار
مالکان کشتی: در کلاس‌های کوچک‌تر بهتر است به قراردادهای کوتاه‌مدت با نرخ‌های منعطف روی آورند و در کلاس‌هایی با کمبود عرضه، مانند ۲۷۰۰ TEU، قراردادهای بلندمدت منعقد کنند.
اجاره‌کنندگان: می‌توانند از شرایط نزولی کوتاه‌مدت استفاده کرده و به دنبال قراردادهای کوتاه یا تعهدات منعطف باشند.
واسطه‌ها و کارگزاران: لازم است بر ارائه راهکارهای پوشش ریسک و ایجاد تعادل میان نرخ کرایه حمل و نرخ اجاره تمرکز کنند، زیرا اختلاف میان این دو شاخص هنوز منجر به بحران جدی در بخش کشتی‌های ترمپ نشده است.
بازار اجاره کشتی‌های کانتینری در هفته پایانی سپتامبر ۲۰۲۵ در شرایطی «سالم اما محتاطانه» قرار دارد. هرچند نرخ‌ها نسبت به سال گذشته رشد بالایی داشته‌اند، فشارهای کوتاه‌مدت ناشی از کاهش هفتگی، مقاومت اجاره‌کنندگان، تعطیلات فصلی و لغو سفرها فضای ناپایداری ایجاد کرده است. با وجود این، برخی کلاس‌های خاص همچنان پتانسیل رشد دارند و می‌توانند برای مالکان فرصتی راهبردی محسوب شوند. در چنین شرایطی، رصد مستمر داده‌های هفتگی و اتخاذ تصمیم‌های انعطاف‌پذیر در خصوص طول قراردادها و نرخ‌ها، بهترین راهکار برای فعالان این بازار است.
نظرات بسته شده است.