بخشی نگری بلای جان صنعت حمل و نقل دریایی

به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد سرآمد، بررسی آمارها نشان می دهد که بخش حمل و نقل دریایی ایران عمدتا وابسته بخش دولتی بوده و همچون دو بخش هوایی و ریلی مشارکت بخش خصوصی در آن بسیار ضعیف است. این انحصار علاوه بر جنبه های مقررات و سیاست گذاری (که طبیعتا در اختیار دولت هاست) در جنبه های سخت افزاری شامل کشتی و تاسیسات بندری به چشم می خورد. بر این اساس بخش عمده ای از کالاهای صادراتی و وارداتی توسط کشتیرانی ایران که متعلق به دولت است، جابجا می گردد و بخش خصوصی امکان اندکی در چرخه رقابتی در این بازار خواهد داشت.

کارشناسان می گویند؛ سن بالای ناوگان تجاری (بیش از ۱۵ سال) نسبت به متوسط سن ناوگان جهانی، عدم تامین اعتبار عمرانی کافی، عدم انعطاف پذیری قوانین و مقررات حاکم بر بخش حمل و نقل دریایی جهت رقابت با بنادر منطقه خلیج فارس، عدم تجهیز کامل بنادر به منظور جذب کالای ترانزیتی و ترانس شیب بین خلیج فارس و کشورهای آسیای میانه و قفقاز، نبود زمینه های مشارکت مطلوب بخش خصوصی در سرمایه گذاری تاسیسات و تجهیزات بنادر، کمبود امکانات و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری کافی جهت عملیات کانتینری، فقدان جذب سرمایه گزاری خارجی و عدم ثبات قوانین و مقررات صادرات و واردات بخشی از مهمترین نقاط ضعف فعلی کشور در حوزه حمل و نقل دریایی هستند و تا زمانی که برای رفع این چالش ها، با توجه به شرایط منابع و برنامه های آینده برنامه ریزی دقیق و هدف گذاری درستی صورت نگیرد، این بحران ها هنوز باقی خواهد ماند و مسیر برای توسعه این حوزه هموار نخواهد شد.

صنعت دریایی کشور هم مانند سایر بخش ها نیازمند توسعه این ورود به این موضوع اشاره شده است. با اجرای برنامه هفتم توسعه برای توسعه صنعت حمل و نقل و ترانزیت و ناوگان دریایی توسعه اقتصاد کشور تضمین خواهد شد، چراکه با توسعه صنعت صنعت حمل و نقل و ترانزیت، اقتصاد کشور هم تحول اساسی پیدا خواهد کرد. با فناوری می توان در پایانه های بندری و سیستم های حمل بار موجب ارتقای عملیات سریع و اثربخش شد و خطاهای انسانی را کاهش داد.

در این زمینه بهینه سازی مسیرهای کشتیرانی به کاهش مصرف سوخت خواهند انجامید؛ البته توسعه فناوری های رباتیک دنیا موجب شده تا عمر ناوگان حمل و نقل نفتی ایران به کمتر از ۲۰ سال برسد و حتی اگر تحریم ها هم رفع شوند به دلیل فرسودگی ناوگان کشتیرانی قادر به بنادر دنیا را نخواهد داشت.

از سویی بیش از یک دهه است که در حوزه ناوگان ملی نوسازی صورت نمی گیرد و در دوست شهید رئیسی مقرر بود عمر ناوگان دریایی به ۱۰ سال برسد و حتی سیاست های توسعه دریامحور از سوی مقام معظم رهبری هم ابلاغ شد، اما هنوز این موضوع به سرانجام نرسیده است. متخصصان حمل و نقل دریایی از کشور خارج شده و در صنایع کشتیرانی کشورهایی مانند ترکیه مشغول به کار شده اند، بنابراین باید علاوه بر تربیت متخصصان حمل و نقل دریایی این سرمایه ها را در کشور حفظ و اقدام به توسعه صنعت حمل و نقل و ترانزیت کرد.

خبرنگار برای بررسی چرایی و چگونگی توسعه حمل و نقل دریایی و خروج از بحران فرسودگی ناوگان دریایی گفت و گویی را با حسین عباس نژاد مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و مدیر بندر شهید رجایی ترتیب داده است که در ادامه می خوانید:

شناورها استاندارد نباشند امکان حرکت نخواهد داشت

عباس نژاد با بیان اینکه کوتاه بودن شناورها و کشتی ها یک طرف قضیه هستند، اظهار کرد: اگر این شناورها از منظر فنی و ایمنی اگر استانداردهای لازم را نداشته باشد امکان حرکت نخواهد داشت، به خصوص در دوران تحریم که بسیاری از بنادرهای دنیا اجازه ورود به شناورهای ما را نمی دهند، حال اگر این شناورها استاندارد نباشند که دیگر نمی توان کاری انجام داد.

مدیر بندر شهید رجایی در ادامه صحبت های خود اضافه کرد: البته شناورهایی که حرکت کرده و فعال هستند به لحاظ فنی و ایمنی استانداردهای لازم را دارند، اما عمر کوتاه برخی شناورها به دلیل عدم رعایت سیاست های توسعه دریامحور است که باید از سوی مسئولان مربوطه پیگیری شود.

مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در بخش دیگری از گفت و گو با خبرنگار روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد با بیان اینکه شناورهای داخلی و وارداتی داریم، ادامه داد: استانداردهای شناورهای داخلی و خارجی یکی است و تفاوتی با یکدیگر ندارند، اما قطعابا توجه به شعار سال (تولید ملی) باید صفر تا صد شناورها در کشورمان ساخته شوند و این می تواند انگیزه متخصصان ما را بیشتر و از سویی از ارزبری جلوگیری کند.

عباس نژاد با تاکید بر اینکه متریال شناورهای داخلی و خارجی یکسان است، افزود: البته ممکن است یک وقتی شناور داخلی ساخته شود، اما عمر کوتاه دارد یا برعکس شناور خارجی با عمر بیشتر، البته لزوماً شناورهای خارجی دارای عمر زیادی نیستند، بلکه باید خوب نگهداری شوند.

مدیر بندر شهید رجایی همچنین در بخش دیگری، تصریح کرد: شرکت های دولتی به کلی از واردات شناور جلوگیری کرده اند و در مقابل شرکت های خصوصی در قالب تجارت آزاد اقدام به واردات شناور می کنند.

مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان در ادامه صحبت های خود درباره اینکه در سال «جهش تولید با مشارکت مردم» قرار داریم، سازمان متبوع شما در این راستا چه دستاوردها و اقداماتی داشته است؟ چنین پاسخ داد: مهم ترین اولویت ما توسعه ناوگان دریایی است و درتلاشیم تولیدات را بالاتر ببریم تا در آینده نیازمند واردات شناور و حمل و نقل دریایی نباشیم.

اگر به تولیدکنندگان شناور ایرانی اعتماد شود با انگیزه بالا پاسخ اعتماد را می دهند

عباس نژاد همچنین عنوان کرد: خوشبختانه مهندسین و متخصصان داخلی خوبی داریم که اقدام به تولید شناور می کنند و قطعاً اگر به تولیدکنندگان اعتماد شود می توانند با انگیزه بالا پاسخ اعتماد را بدهند.

این مقام مسئول در سازمان بنادر و دریانوری کشور متذکر شد: توسعه بنادر از دیگر ماموریت های ما به شمار می رود و هرچقدر در حوزه بنادر سرمایه گذاری انجام شود به توسعه اقتصادی کشور کمک زیادی خواهد کرد، چراکه ارکان اقتصاد یک کشور را بنادر آن شکل می دهند.

مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و مدیر بندر شهید رجایی در پایان صحبت های خود، خاطرنشان کرد: درصورتی که بخشی نگری را در حوزه صنعت حمل و نقل و ترانزیت کنار بگذاریم از خروج سرمایه های پایه جلوگیری کرده ایم.