آیا قزاقستان آماده توسعه مسیر ترانزیت خزر بدون مشارکت روسیه است؟
به گزارش سی نیوز؛ سرکنسولگری کشورمان در آلماتی پایتخت کشور قزاقستان گزارشی تحت عنوان آیا قزاقستان آماده توسعه مسیر ترانزیت خزر بدون مشارکت روسیه است؟ تنظیم کرده است که در آن به دور زدن روسیه توسط قزاقستان اشاره شده است .
قزاقستان با دور زدن روسیه قصد دارد مسیر حمل و نقل بین المللی ترانزیت خزر “TMTM “را توسعه دهد این مسیر از دریاي خزر و با مشرکت کشورهاي چین، آذربایجان، گرجستان و ترکیه اجرا یی خواهد شد. تحریم هاي اعمال شده علیه روسیه نفس تازه اي به کریدور میانه داد.
آیا قزاقستان با حجم زیاد جریان حمل و نقل از اروپا مقابله خواهد کرد؟ به گفته نمایندگان شرکت هاي لجستیکی روسی، مسیر فوق بدون در نظر گرفتن همسایه شمالی عملی نخواهد بود. اما نمایندگان شرکت هاي چینی آماده همکاري در این زمینه هستند، و در حال حاضر ترجیح می دهند کالاهاي خود را از طریق مسیرهاي دریایی تعیین شده حمل کنند.
بیست و ششمین نمایشگاه بین المللی قزاقستان “حمل و نقل و لجستیک” از چهارم اکتبر در آستانه آغاز به کار کرد. مقرر گردید نمایندگان شرکت هاي خارجی و داخلی در مورد توسعه مسیر حمل و نقل ترانزیت خزرنظر شان را اعلام نمایند.
آذر ممدوف، مدیر شرکت لجستیک آذربایجان گفت: سابقاً مقدار زیادي از حمل و نقل باري از مسیر چین و اروپا ازقلمرو روسیه عبور می کرد، اما پس از شروع جنگ در اوکراین، شرکت هاي اروپایی به مسیر ترانزیت خزر علاقه نشان دادند.
مسیر حمل ونقل بین المللی ترانزیت خزر به دلیل شرایط کنونی روسیه و تحریم هاي اعمال شده بر آن، اکنون با تقاضاي زیادي مواجه است. شرکت هاي اروپایی که با آسیاي مرکزي همکاري می کنند به این مسیر علاقه مند هستند. می توان گفت که درخواست ها براي این مسیر حتی خارج از تصور است، زیرا این یک مسیر جایگزین از اروپا به آسیاي مرکزي است.
وي افزود: آذربایجان فعالانه در حال برقراري تماس با آسیاي مرکزي براي افزایش مسیرهاي ترانزیتی است.
نماینده شرکت روسی پورت لجستیک، واسیلی دیمیتریف، آشکارا اعلام کرد که در واقع مسیر ترانزیت خزر بدون مشارکت روسیه کارایی نخواهد داشت. دلیل اصلی این است که زیرساخت ترانزیت از مسیر دریاي خزربسیار قدیمی است و براي حجم زیاد بار طراحی نشده است.
وي اعتقاد دارد که قزاقستان نمی تواند حمل و نقل کالا از طریق روسیه را به طور کامل حذف کند. زیرساخت هاي گرجستان و آذربایجان در زمان شوروي ساخته شده است. عبور بیش از 30-20 هزار تن بار در آنجا غیرممکن است. مثلاً شرکت حمل ونقل وبش رک ل کمیر روزانه و از این مسیر حداقل چهار قطار که تقریباً 1000 با دتن ارند را مورد استفاده قرار می دهد دمیتریف تصریح کرد: این مسیربدون روسیه کارساز نخواهد بود.
همچنین، این سیستم بدون چین هم بدون استفاده خواهد ماند. قزاقستان باید با روسیه یا چین یا هر دو کشور همکاري داشته باشد از تا این سیستم کارایی لازم برخوردار گردد.
باهمکاری آذربایجان و گرجستان که بسیار کوچکتر از قزاقستان هستند، این سیستم کارایی نخواهد نداشت.
به نظر وي، قزاقستان می تواند کالاهاي تحریم شده یا نظامی را از طریق ترانزیت دریاي خزر حمل کند، اما کالاهاي غیرنظامی فقط از طریق روسیه و چین به اروپا منتقل می شوند.
ایشان معتقد است براي اینکه این مسیر طبق ادعاي مقامات قزاقستان از کارایی لازم برخوردارشود ، در ابتدا باید شروع به توسعه زیرساخت ها کرد، همانطور که در زمان شوروي یا در زمان نظربایف این کارانجام شد .
بررسی شرکت هاي حمل و نقل و لجستیک چینی نشان میدهد که امپراطوری چین مسیرهاي جایگزین زیادي را براي تحویل کالا در سراسر جهان در نظر دارد.
مسیر ترانزیت کالا از دریاي خزر همچنان از نظر زمان تحویل بار و هزینه بالا نسبت به سایر مسیرها از مزیت کمتري برخوردار است.
امروزه زمان تحویل باراز چین به مرزهاي اتحادیه اروپا 19 تا 23 روز است .این دو برابر سریعتر از سال 2022 است.
از ژانویه تا سپتامبر ،2023 945 هزار تن محموله در طول کریدور میانی حمل شده است که دو هزار تن بیشتر از مدت مشابه در سال 2022 می باشد .
صادرات از قزاقستان بالغ بر 540 هزار تن و واردات 268 هزار تن می باشد.
گیدارعبدیکریموف، دبیرکل انجمن مسیر حمل ونقل بین المللی ترانزیت خزر گفت: در سال 2022 این کریدور با حجم زیادي از حمل ونقل بار مواجه شد وبعلت نداشتن زیرساخت با مشکلات زیادي مواجه شد.
عبدیکریموف ضمن ناموفق شمردن این تجربه افزود: سطح پایین دیجیتالی شدن، عدم انطباق کافی زیرساخت هاي حمل و نقل با ساختار متغیر ترافیک بار از جمله مشکلات این مسیر است. امروز مسیر راهها تنها 30 درصد بارگذاري شده است. به همین دلیل اکثر کشتی ها که در سال 2022 شلوغی این مسیر را تجربه کردند، دیگر این مشکلات را تحمل نخواهند کرد.
در سال2022 ،کل حجم ترافیک کشتی ها و حمل کالاهاي آنان ناگهان به سمت مسیرهایی که قبلاً ما از آن مسیرها استفاده می کردیم منتقل شد. ما این وضعیت را حل و فصل و 70 درصد از ظرفیت کریدور خود را آزاد کرده ایم. ظرفیت باربري کریدور ما حدود 60 میلیون تن یا 80 هزار کانتینر است. این تمهیدات بمنظور تسهیل نمودن حمل ونقل بار در امتداد مسیربنادرما می باشد. به هر حال، علیرغم مشکلات موجود، افراد و سرمایه گذاران به چشم انداز کریدور اعتقاد دارند و به همین دلیل مایل به سرمایه گذاري در این پروژه هستند.
نیکیتا ژوکوف، مدیر عملیات Cargo RTS ، اظهار داشت: از نظر تاریخی، این اتفاق افتاد که براي مدتی به این مسیر توجه لازم صورت نگرفت. حمل و نقل آنجا وجود داشت، اما حجم بارکافی نبود. اکنون با در نظر گرفتن شرایط موجود و تغییرات تردد کانتینري، توجه بیش از پیش به مسیر ترانزیت خزر می شود.
ما در حال توسعه سرمایه گذاري براي ایجاد و ساخت ترمینال در ایستگاه دوستیک و ترمینال در پوتی (گرجستان) هستیم.
این یک رویه امیدوار کننده است ولی در زمینه توسعه زیرساخت ها، هماهنگ سازي قوانین همه کشورهاي شرکت کننده در مسیر و بسیاري موارد دیگرازجمله کارهاي زیادي است که بایستی انجام شود البته در آینده می توان و باید از نقطه نظر جایگزین اساسی براي طرف مقابل اعم از اروپایی و چینی به مسیر میانی فکر کرد.
امروز مقامات قزاقستان به توسعه پتانسیل مسیر حمل و نقل بین المللی ترانس خزر توجه دارند. رئیس جمهور و نمایندگان وزارتخانه هاي ذینفع با استفاده از بسترهاي مختلف از بازیگران بزرگ بین المللی براي همکاري تجاري دعوت می کنند.
با این حال، روسیه به طور کامل اقدامات فعال براي تنوع بخشیدن به مسیرها را دوست ندارد. بنابراین، رسانه هاي روسی می نویسند که قزاقستان تصمیم گرفت تا رفاه اقتصادي خود را «در تاریکی» ایجاد کند تا محصولات نفتی خود را از طریق TMTP و نه CPC و خط لوله نفت باکو-تفلیس-جیهان به اروپا صادر کند.
وي در ادامه گفت: البته قزاقستان می تواند از مزایاي رقابتی خود استفاده کند. توسعه کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب که روسیه، آذربایجان، ایران و هند را به هم متصل می کند، بسیار امیدوارکننده به نظر می رسد.
با این حال، نمایندگان شرکت هاي لجستیک قزاقستان و آذربایجان اعلام کردند که رقیب کریدور شمال-جنوب نیستند.واین یک مسیر جایگزین است. و روسیه فقط از توسعه مسیر ترانزیت دریاي خزر سود خواهد برد.
کارشناسان معتقدند مسیر ترانزیت دریاي خزر نیاز به سرمایه گذاري شش میلیارد یورویی در پنج سال آینده دارد. این پول براي توسعه زیرساخت ها و دیجیتالی کردن کلیه فرآیندهاي پردازش اسناد، از جمله کنترل هاي مرزي و گمرکی استفاده خواهد شد.
قاسم تلپوف معاون کمیته حمل و نقل اظهار داشت: ما نمی توانیم از استفاده کامل از CPC خودداري کنیم. این مسیر امروز تنها راهی است که می تواند صادرات نفت ما را تضمین کند. با این حال، در هر صورت، ما باید تنوع داشته باشیم و چند جایگزین داشته باشیم. ما امروز در حال توسعه مسیر ترانزیت دریاي خزر هستیم. فرصت هایی براي حمل فرآورده هاي نفتی وجود دارد که بایستی مورداستفاده قراربگیرد و می تواند نیازهاي صادراتی ما را به طور کامل برآورده کند. وي همچنین خاطرنشان کرد که قزاقستان نه تنها مسیر ترانزیت خزر، بلکه مسیر شمال به جنوب را نیز توسعه می دهد. بنابراین، اکنون از بنادر ، حمل و نقل ریلی و جاده اي در آنجا استفاده می شود.
گیدار عبدیکریموف در پایان گفت که قزاقستان تلاشی براي رها کردن مسیرهاي روسیه ندارد ومسیر ترانزیت دریاي خزر مسیرو شمال-جنوب مسیرهاي کاملاً متفاوتی هستند که قابل مقایسه نیستند. وي بیان کرد: مسیر ترانزیت دریاي خزر امروز 10 ساله شد و به اعتقاد او این مسیر به درستی کار می کند و نیاز به رشد و توسعه دارد البته، توسعه موازي در حال انجام است، شاید برخی از مردم آن را دوست نداشته باشند. اما این یک واقعیت است، مسیر ترانزیت دریاي خزر کارایی داشته و به مثابه یک موجود زنده است، ما همیشه در پویایی هستیم. آمار نشان می دهد که رشد اقتصادي بسیار افزایش یافته ودر شش ماه گذشته، تقاضاي اصلی اروپا واردات از قزاقستان و آسیاي مرکزي بوده است. البته ما نمی توانیم جاي روسیه را بگیریم. این مسیرها با یکدیگر بسیار متفاوت هستند. بنابراین، مسیر ترانزیت دریاي خزر یک راه جایگزین است.
ملاحظات:
پیش از این، قاسم جومارت توکایف از برنامه هایی براي افزایش جریان بار از طریق مسیر حمل ونقل بین المللی ترانزیت خزر و رساندن آن به 500 هزار کانتینر در سال تا سال 2030 خبر داده بود . –
براي افزایش ظرفیت کریدور میانی نقشه راه امضا ء شد. این سند در سطح دولت قزاقستان، آذربایجان، ترکیه و گرجستان تصویب شد. این کشورها به طور همزمان در حال حل مشکلات فعلی در لجستیک، تعرفه ها و زیرساخت ها هستند .
کار براي ایجاد یک سرمایه گذاري مشترك بین راه آهن قزاقستان ، آذربایجان و گرجستان در حال انجام است .
قرار است یک هاب بزرگ کانتینري در بندر آکتائو ساخته شود و جریان کانتینرها سازماندهی شود. یک ترمینال چند منظوره بر اساس بندر کوریک در حال توسعه است. براي توسعه این مسیر این پروژه 25 شرکت زیرساخت و لجستیک و 11 با یکدیگر همکاري دارند. علاوه براین هفت راه آهن، 10 بندر و پایانه دریایی و دو شرکت کشتیرانی در طول این مسیر وجود دارند
تنظیم کننده: میلاد سامت خیراندیش
کارشناس اقتصادي و کنسولی
نظرات بسته شده است.