امکان سنجی پروژه کریدور ترانس-افغان

اخیرا  ازبکستان در نشست کارگروه سه جانبه در اسلام آباد، نتایج مطالعه امکان سنجی پروژه راه آهن ترانس-افغان را با پاکستان و افغانستان به اشتراک گذاشته است. هدف از پروژه پیشنهادی، اتصال پاکستان به جمهوری های آسیای مرکزی و دسترسی این جمهوری ها به آبهای آزاد از طریق پاکستان است.

به گزارش سی نیوز به نقل از ترابران،  طبق این مطالعه، احداث یک خط آهن کاملا برقی به طول 783 کیلومتر از مزارشریف تا تورخم با هزینه 8 میلیارد دلار توجیه اقتصادی خواهد داشت. در قالب این طرح، 80 تونل به طول 148 کیلومتر در طول مسیر احداث خواهد شد؛ هزینه ساخت هرکیلومتر از این مسیر به همراه تونل ها، 4 میلیون دلار خواهد بود.

مطالعات نشان می دهد با آغاز به کار پروژه راه آهن ترانس- افغان، نه تنها تجارت منطقه ای و دوجانبه بین کشورهای شرکت کننده تسهیل می شود، بلکه موجبات افزایش ارتباطات مردم کل منطقه با یکدیگر را فراهم می کند.

پیشتر ازبکستان، پاکستان و افغانستان توافقنامه راهبردی برای احداث خط راه آهن جدید 573 کیلومتری ترانس – افغان را امضا کرده اند که آسیای مرکزی را به بنادر پاکستان متصل می کند. این کریدور از خط مرزی ازبکستان- مزارشریف که در سال 2012 افتتاح شد، آغاز می شود و از طریق کابل به پیشاور خواهد رفت.

مسیر ریلی مذکور، ارتباط مستقیم بین پاکستان با تاشکند را فراهم می آورد و پیش بینی می شود که منجر به بهبود اقتصادی و افزایش ارتباطات منطقه ای به ویژه برای افغانستان و ازبکستان شود.

براساس استراتژی توسعه راه آهن به منظور همکاری های اقتصادی منطقه ای آسیای مرکزی(CAREC)، بالغ بر 25000 کیلومتر از  کریدورهای راه آهن اصلی در داخل و خارج از منطقه، کشورهای داخل آن را به هم متصل می کند و هرچند شبکه ریلی طراحی شده، از پتانسیل خارج کردن منطقه از محصور بودن در خشکی و افزایش ارتباطات با کشورهای همسایه که بهسرعت در حال رشد هستند، برخوردار است، اما با این وجود، شبکه ریلی فعلی لزوما ً همراستا با الگوهای تجاری در حال تغییر و حجم گسترده تجارت با چین و اروپا نیست.

 در مطالعه مورد اشاره آمده است که کشورهای CAREC با چالش های متفاوتی در زمینه ارتقا و تقویت شبکه های حمل ونقل و بهبود یکپارچگی روبه رو هستند. عواملی از جمله رشد اقتصادی متفاوت، تغییر الگوهای تجاری و تحولات محلی در ساختارهای حمل ونقل، تقاضا برای حمل ونقل ریلی بار را تغییر داده است. علاوه بر این، به منظور افزایش رغبت به بهره گیری از راه آهن در تجارت، اقداماتی از قبیل سرمایه گذاری بر روی واگن های باری و لکوموتیوها و همچنین تقویت تجارت، نقش به سزایی ایفا می کنند.

در همین زمینه یک کارشناس اقتصادی می گوید: «احداث کریدور ریلی ترانس – افغان به عنوان کریدور رقیب شمال-جنوب ایران در حالی اتفاق می افتد که ایران، به نیازهای ترانزیتی دو کشور افغانستان و ازبکستان طی سال های متمادی پاسخ نگفته است. این کریدور در صورت احداث می تواند رقیب سرسختی برای کریدور شمال-جنوب ایران باشد و به همین جهت بسیاری از کشورهای متخاصم ترانزیت ایران، از احداث این کریدور استقبال کرده اند.»

محمدجواد شاه جویی، با تاکید بر تسریع در ساخت راهآهن چابهار- زاهدان تاکید می کند: «علاوه بر احداث راه آهن چابهار-زاهدان و سپس زاهدان-سرخس برای تسهیل دسترسی ریلی افغانستان به بندر چابهار، ایران باید مشارکت فعالی در تکمیل خط ریلی شمالی افغانستان در مسیر هرات – مزارشریف داشته باشد که مذاکرات آن پیشتر با دولت مرکزی افغانستان انجام شده است.»

بازنشر: سی نیوز

منبع: ماهنامه ترابران، شماره 205، اسفندماه 1401

لینک کوتاه: https://seanews.ir/44250