ناوهای ایرانی و مسیر اقتدار؛ از خلیج فارس تا خلیج فنلاند

ناوهای جنگی ایرانی سهند و مکران بعد از در نوردیدن ۱۴ هزار مایل دریایی که مقصد آنها در طول مسیر برای کشورهای غربی معمایی شده بود، سرانجام بعد از پیمودن مسیرهای راهبردی در آبهای جهان به خلیج فنلاند و سنت پترزبورگ رسیدند و با اقتدار در رژه نیروی دریایی روسیه خودنمایی کردند.

 

به گزارش  سی نیوز و به نقل از ایرنا ، ناوهای ایرانی سهند و مکران از ناوگروه هفتاد و پنجم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران پس از درنوردیدن ۱۴ هزار مایل دریایی (حدود ۲۶ هزار کیلومتر) و عبور از اقیانوس اطلس و مناطقی راهبردی، در خلیج فنلاند با پیام اقتدار و همگرایی به بزرگترین رژه دریایی روسیه پیوستند.

این طی مسیر طولانی ناوهای ایرانی در مناطق راهبردی که بی سابقه اعلام شده است به گفته کارشناسان شروع و افتخاری است که اقتدار نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران را برای آیندگان ماندگار خواهد کرد.

 

ارتش های آمریکا و غرب و رصد لحظه به لحظه حرکت سهند و مکران با طرح ادعاهای واهی

 

از لحظه جرکت ناوهای ایرانی در آبهای بین المللی، نیروهای امریکایی و ناتو لحظه به لحظه حرکت آنها را رصد و در مورد مقصد نهایی این ناوها ادعاهایی واهی عنوان می کردند.

 

– ۹ خرداد ۱۴۰۰  رادیو فردا پولیتیکو: آمریکا حرکت دو ناو ایران را به مقصد احتمالی ونزوئلا زیر نظر دارد

 

سه فرد مطلع به وب سایت «پولیتیکو» گفته‌اند نهادهای امنیت ملی آمریکا حرکت دو ناو ایران را به مقصد احتمالی ونزوئلا زیر نظر دارند.پولیتیکو حرکت این دو ناو ایران را در شرایطی که تنش بین تهران و واشینگتن بالاست، اقدامی تحریک آمیز ارزیابی کرده است.منابع مطلع که خواستند نامشان فاش نشود به پولیتیکو گفته‌اند٬ «ناو-بندرِ مکران» به همراه یک ناو دیگر ایران در آب های شرق آفریقا در حال حرکت به سمت جنوب هستند.«ناو-بندرِ مکران»از نظر طول و تناژ و گنجایش حجمی بزرگترین ناو نیرو دریایی ایران محسوب می‌شود. این ناو ۲۲۸ متر طول و ۴۲ متر عرض دارد. تناژ نهایی آن ۱۲۱ هزار تن و حداکثر سرعت آن ۱۵ گره معادل ۲۷.۵ کیلومتر در ساعت است.این منابع مطلع به پولیتیکو گفته‌اند، مقامات آمریکایی به طور قطع از مقصد کشتی‌های ایرانی اطلاع ندارند، اما معتقدند که ممکن است در نهایت به سمت ونزوئلا بروند.این منابع می‌گویند٬ هدف ایران از اعزام این دو ناو به سمت نیمکره غربی همچنان یک معما است و محموله‌های آنها نیز مشخص نیست.

 

 

-۱۰ خرداد ۱۴۰۰ نظارت امنیتی آمریکا بر مسیر حرکت دو ناو جنگی ایران

 

دویچه وله به نقل از رسانه های آمریکایی از نظارت آمریکا بر مسیر دو ناو جنگی ایران خبر داد. رسانه های آمریکایی ضمن انتشار گزارشی درباره حرکت دو ناو جنگی ایران به سوی ونزوئلا نسبت به انگیزه این اقدام و محموله این دو کشتی ابراز بی‌اطلاعی کرده اند. گفته شده است که نیروی دریایی آمریکا مسیر این دو ناو را رصد می‌کند. گرچه احتمال داده می‌شود که مقصد این دو کشتی به سوی ونزوئلا باشد، اما احتمال تغییر مسیر نیز منتفی نیست.تماس پولیتیکو با مقامات دولت ونزوئلا، کاخ سفید و هیات نمایندگی سیاسی ایران در سازمان ملل درباره هدف و مقصد این دو کشتی ثمری به همراه نداشته و هیچ کس حاضر به اعلام موضع صریح در این رابطه نشده است.گفته می‌شود که این دو ناو روز پنجشنبه ۲۷ مه (ششم خرداد)، مسیر خود را تغییر داده بودند، اما روز جمعه همان مسیر پیشین را از سواحل شرقی آفریقا به سمت جنوب در پیش گرفته‌اند.

 

 

ناوهای ایرانی و مسیر اقتدار؛ از خلیج فارس تا خلیج فنلاند

 

 

-۱۴ خرداد ۱۴۰۰ – سی.ان.ان به نقل از مقامات و تحلیلگران آمریکایی :واشنگتن نزدیک به دو هفته است حرکت دو کشتی ایران به سمت قاره آمریکا را زیر نظر دارد

 

شبکه سی.ان.ان در گزارشی به نقل از مقامات و تحلیل‌گران متعدد آمریکایی به موضوع حرکت ناو بندر مکران و ناو محافظ آن، دو کشتی نظامی ایران در آب‌های بین‌المللی و نگرانی‌هایی که به ادعای آنها برای آمریکا ایجاد کرده است، پرداخت. شبکه سی.ان.ان در گزارشی ادعا کرد که پنتاگون[وزارت دفاع آمریکا] و سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا در حال ردگیری دقیق دو کشتی نظامی ایران هستند که تهران گفته است به سمت ونزئلا در حرکتند. مقامات پنتاگون و دیگر سرویس‌های آمریکایی گفته‌اند که در حال حاضر عبور این کشتی‌ها نگران‌کننده نیست اما زیر نظر هستند و جامعه اطلاعاتی آمریکا در حال ارزیابی این است که قصد ایران از اعزام این کشتی‌ها چیست. ونزوئلا و ایران که هر دو تحت تحریم آمریکا قرار دارند، متحد و شرکای تجاری یکدیگر هستند که به هم در زمینه ایستادگی در مقابل اقدامات آمریکا کمک کرده‌اند.در این گزارش طبق گفته چند مقام رسمی آمریکایی، با وجود این که هنوز معلوم نیست کشتی‌ها حامل سلاح باشند، ادعا شده که  تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند که یکی از این کشتی‌ها حامل نوعی قایق کوچک حمله سریع است که ایران با آن‌ها به ناوهای نیروی دریایی آمریکا در خلیج فارس نزدیک می‌شد و ایجاد دردسر می‌کرد. تحلیل‌گران می‌گویند که اگر کشتی‌های ایرانی توان رسیدن به اقیانوس اطلس را پیدا کنند، گام رو به جلوی مهمی برای نیروی دریایی این کشور خواهد بود که در گذشته نتوانسته است این کار را انجام دهد.

 

طبق گفته مقامات، آمریکا نزدیک به دو هفته است که کشتی‌ها را رصد می‌کند. کشتی‌ها در چند روز گذشته در سمت ساحل شرقی آفریقا پیش رفته‌اند. در حالی که اول انتظار می‌رفت کشتی‌ها دماغه گود هوپ در آفریقای جنوبی را در بازه ۹ تا ۱۱ ژوئن دور بزنند، کارشناسانی که حرکتشان را دنبال می‌کنند، می‌گویند که انتظار نمی‌رود تا جولای به آن‌جا برسند.

 

جان کِربی سخنگوی وزارت دفاع آمریکا در بیانیه‌ای به سی.ان.ان گفت: در حالی که وزارت دفاع درباره مسائل اطلاعاتی نظری نمی‌دهد، متذکر می‌شویم که تحویل تسلیحات یک عمل تحریک‌آمیز و تهدیدی علیه شرکای ما در این نیم‌کره خواهد بود. از این رو، حق ما برای انجام دادن اقدامات مناسب در هماهنگی با شرکایمان برای جلوگیری از تحویل یا نقل و انتقال چنین تسلیحاتی محفوظ خواهد بود.

 

یکی از کشتی‌ها، ناو نظامی مکران در تصاویر ماهواره‌ای ثبت شده از بندر عباس هفت قایق کوچک حمله سریع روی عرشه‌اش داشته است. ناو کوچک‌تری که مکران را همراهی می‌کند، یک ناو محافظ است. نگرانی آمریکا این است که ایران قایق‌های حمله سریع را به ونزوئلا منتقل کند.

 

– ۱۴ خرداد ۱۴۰۰ – حرکت ناوهای ایران به سوی ونزوئلا همزمان با تلاش برای احیای برجام «حسن نیت ایران» را زیر سوال می‌برد

 

انستیتوی نیروی دریایی آمریکا می‌گوید که در عرشه ناوبندر هفت فروند قایق تندروی موشک‌انداز دیده می‌شود. نشریه «وال استریت جورنال» در مقاله‌ای به موضوع حرکت احتمالی دو کشتی جنگی ایرانی به سمت ونزوئلا با هدف کمک به دولت آن کشور پرداخته است.به نوشته این نشریه، با توجه به احتمال حرکت این دو ناو ایرانی در اقیانوس اطلس به سمت ونزوئلا، دولت بایدن باید تمرکز بیشتری روی این موضوع داشته باشد. به ویژه آن که این اقدام، در زمانی که رئیس جمهوری آمریکا عزم خود را برای بازگشت به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران جزم کرده است، حسن نیت ایران را به شدت زیر سوال می‌برد. مقصد این کشتی‌ها هنوز مشخص نیست و امکان بازگشت آنها به مبدأ نیز وجود دارد. اما سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه در پاسخ به سوألی درباره رصد کردن این‌ کشتی‌ها توسط آمریکا گفت: «ایران حضور مداومی در آب‌های بین‌المللی دارد و بر اساس قوانین بین‌المللی از این‌ حق برخوردار است و می‌تواند در آب‌های بین‌المللی حضور داشته باشد» . او در ادامه هشدار داد که «هیچ کسی نباید اشتباه محاسبه کند» و به کسانی که به گفته او «در خانه‌های شیشه‌ای» زندگی می‌کنند گفت که باید «محتاط» باشند.

 

وال استریت جورنال می‌نویسد که نیروی دریایی ایران، ناوگان ششم ایالات متحده نیست؛ اما ورود ناوهای جنگی به آب‌های کارائیب، آشکارا اقدامی تحریک‌آمیز محسوب می‌شود. اگر این اقدام با واکنش مناسبی همراه نشود، بهانه خوبی برای عملیات دریایی مشابه در آب‌های منطقه خواهد بود و در آن صورت نباید تعجب کرد که کشتی‌های جنگی روسیه‌ و چین‌ نیز در آینده به این جریان بپیوندند. به نوشته وال استریت جورنال، ایران متحد دیرینه کوبا است ‌و از زمانی که هوگو چاوز بیست سال پیش ونزوئلا را به دیکتاتوری تبدیل کرد، تهران روابط نزدیک‌تری با کاراکاس برقرار کرده است. حکومت‌های این دو کشور، در پروژه‌های دفاعی مشترکی در ایالت «آراگوئه» در ونزوئلا مشارکت دارند و مشخص شده است که ونزوئلا هویت جعلی برای جابجایی عوامل ایرانی در منطقه فراهم می‌کند.

 

 

ناوهای ایرانی و مسیر اقتدار؛ از خلیج فارس تا خلیج فنلاند

 

 

-۲۰ خرداد ۱۴۰۰ هشدار آمریکا به ونزوئلا و کوبا در رابطه با دو ناو ایرانی

 

دویچه وله نوشت: آمریکا از کوبا و ونزوئلا خواسته است از ورود کشتی‌های جنگی ایرانی به بنادر خود جلوگیری کنند. دو ناو ایرانی مسافت زیادی را در اقیانوس اطلس پیموده‌اند.به گزارش نشریه آمریکایی «پولیتیکو» دولت بایدن از ونزوئلا و کوبا خواسته است به دو کشتی جنگی ایرانی که احتمال می‌رود در حال انتقال جنگ‌افزار به ونزوئلا باشند اجازه ورود به بنادر خود را ندهند. واشنگتن تاکید کرده است «اقدامات مناسب» را برای جلوگیری از «تهدید» هم‌پیمانان خود در نیمکره غربی انجام خواهد داد.«پولیتیکو» به نقل از سه مقام آگاه نوشته است، دلیل هشدارهای واشنگتن این است که دو ناو ایرانی مسافت قابل‌توجهی را در اقیانوس اطلس طی کرده‌اند. یک مقام ارشد دولت بایدن گفته است، تصور می‌شود این کشتی‌ها حامل جنگ‌افزارهایی باشند که ایران قرارداد آنها را یک سال پیش با ونزوئلا بسته است. او در رابطه با نوع سلاح‌ها توضیحی نداده اما به “گزارش‌هایی در تابستان گذشته” اشاره کرده است. در این گزارش‌ها آمده بود که ونزوئلا در حال بررسی خرید موشک، از جمله موشک‌های دوربرد از ایران است.در گزارش «پولیتیکو» آمده است، سرویس‌های اطلاعاتی به شواهدی دست یافته‌اند که نشان می‌دهند یکی از دو ناو ایرانی با نام «مکران» حامل قایق‌های تندروی تهاجمی ساخت ایران است که «احتمالاً برای فروش به ونزوئلا درنظر گرفته شده‌اند.»

 

به گزارش این رسانه، تصاویر ماهواره‌ای از «مکران» که اوایل ماه مه توسط شرکت «مکسار» گرفته شده‌اند، هفت فروند شناور را در عرشه «مکران» نشان می‌دهند.یک مقام ارشد دولتی به «پولیتیکو» گفته است:‌«تحویل چنین سلاح‌هایی (به ونزوئلا) اقدامی تحریک‌آمیز است و به عنوان تهدیدی برای هم‌پیمانان ما در نیمکره غربی ارزیابی می‌شود. ما برای خود این حق را قائلیم که با هماهنگی شرکایمان اقدامات لازم را برای جلوگیری از حمل و نقل یا تحویل چنین سلاح‌هایی انجام دهیم.»

 

۲۸ خرداد ۱۴۰۰ ناوهای ایرانی در حال نزدیک شدن به مانش

 

موسسه نیروی دریایی آمریکا اعلام کرد براساس تصاویر ماهواره‌ ای دو ناو ایرانی در حال نزدیک شدن به کانال مانش هستند و احتمالا مقصد نهایی آنها دریای بالتیک است. موسسه نیروی دریایی آمریکا با انتشار خبری در پایگاه اطلاع رسانی خود گزارش داد: بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، دو کشتی جنگی ایرانی به کانال مانش نزدیک می‌شوند.تصور می‌شود این کشتی‌ها به سمت دریای بالتیک در حرکتند بنابر این گزارش، ناوچه سهند و ناو بندر مکران دو شناوری هستند که قبل از نزدیک شدن به سواحل جنوبی انگلیس از سواحل غربی آفریقا، اسپانیا و فرانسه عبور کردند.زمانی که این دو کشتی جنگی در ماه آوریل با سلاح و احتمالا سوخت ایران را ترک کردند، پیش از توقف حدود یک هفته‌ای در سواحل سنگال و سپس عزیمت به سمت اقیانوس اطلس، تصور می شد که عازم ونزوئلا باشند.

 

اکنون با عبور این کشتی‌ها از کانال مانش، احتمالا ناتو آن‌ها را زیر نظر می‌گیرد.

 

۳۱ خرداد ۱۴۰۰ -مقامات آمریکایی: ناوهای ایران تغییر مسیر دادند و دیگر به سوی ونزوئلا حرکت نمی‌کنند

 

یورو نیوز نوشت: چند مقام آمریکایی می گویند دو کشتی جنگی متعلق به ایران که پیش از این تصور می شد به سمت ونزوئلا در حال حرکت هستند مسیر خود را تغییر داده‌اند.به گزارش پایگاه اینترنتی «پولیتیکو» ناوچه سهند و ناوبندر مکران تاکنون چند بار مسیر حرکت خود را تغییر داده‌اند و احتمال تغییر جهت مجدد آنها نیز منتفی نیست. به گفته مسئولان آمریکایی ناوچه سهند و ناوبندر مکران هم اکنون به سمت ساحل غرب آفریقا در حال حرکت هستند. این مقامات آمریکایی اکنون بر این باور هستند که مقصد این دو کشتی جنگی دریای مدیترانه یا روسیه است.واشنگتن اخیرا از ونزوئلا، کوبا و دیگر کشورهای منطقه آمریکای جنوبی خواسته بود مانع از پهلوگیری دو کشتی ایرانی شوند.ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به گزارش «پولیتیکو» گفته است که واشنگتن موقعیت دو کشتی ایرانی را تحت نظر دارد. وی با این حال از اظهارنظر درباره مقصد این دو کشتی خودداری کرد.

 

 

ناوهای ایرانی و مسیر اقتدار؛ از خلیج فارس تا خلیج فنلاند

 

 

 

۱ مرداد ۱۴۰۰ عبور دو ناو ایرانی از نزدیکی دانمارک

 

بی بی سی نوشت نیروی دریایی دانمارک از مشاهده ناوبندر مکران، بزرگ ترین ناو نیروی دریایی ایران و ناوچه سهند در آب های دریای بالتیک خبر داده است.این دو ناو که پیش تر تصور می شد راهی ونزوئلا هستند، به سوی بندر سن پترزبورگ روسیه در حرکت هستند.نیروی دریایی دانمارک با انتشار تصاویر این دو ناو در توییتر اعلام کرد شناورهای ایرانی از تنگه فیهمارن بلت میان دانمارک و آلمان و نزدیکی جزیره بورنهولم متعلق به این کشور عبور کرده اند.بر این اساس، کشتی های نیروی دریایی دانمارک در طول مسیر کشتی های ایرانی را همراهی کرده اند.خبرگزاری های ایران ماموریت این دو ناو را شرکت در مراسم سیصد و بیست و پنجمین سالگرد تاسیس نیروی دریای روسیه عنوان کرده اند.

 

 

۲ مرداد ۱۴۰۰ و سرانجام ورود ناوهای ایرانی سهند و مکران به سنت پترزبورگ روسیه

 

سرانجام ناوهای سهند و مکران از یگان‌های شناور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران برخلاف ادعاهای آمریکا و ناتو بعد از طی مسیرهای راهبردی ، وارد سنت پترزبورگ شدند تا در رژه روز نیروی دریایی روسیه شرکت کنند.

 

کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه با اعلام این خبر به ایرنا افزود: دریادار حسین خانزادی فرمانده نیروی دریایی راهبردی کشورمان هم به دعوت وزیر دفاع روسیه در راس هیات نظامی در مراسم رژه نیروی دریایی این کشور در سوم مرداد در سنت پترزبورگ حضور خواهد یافت. دریادار خانزادی گفت: ناوبندر مکران که در قالب ناوگروه هفتاد و پنجم، ناوشکن سهند را در این مسیر طولانی  پشتیبانی و همراهی کرده است بدلیل محدودیت‌های محل رژه دریایی از جمله عمق کم و بزرگی این یگان شناور، در ابتدای کانال ولگا توقف و در همان محل در مراسم شرکت کرد.

 

خودنمایی ناوهای ایرانی در بزرگترین رژه نیروی دریایی روسیه

 

بزرگترین رژه گرامیداشت روز نیروی دریایی روسیه با حضور ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری این کشور و برخی مهمانان خارجی از جمله امیر دریادار حسین خانزادی فرمانده نیروی راهبردی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و با شرکت دهها کشتی جنگی از جمله دو ناو ایرانی روز یکشنبه در سنت پترزبورگ برگزار شد.

 

در رژه دریایی سن پترزبورگ، ۵۴ فروند کشتی جنگی شامل ناو، ناوشکن، ناوچه موشک‌انداز، زیردریایی‌های اتمی و دیزلی ۴۸ فروند شکاری و بمب افکن و بالگرد تهاجمی و شناسایی از مقابل جایگاه عبور کردند.رژه عظیم دریایی روسیه به مناسبت سیصد و بیست و پنجمین سالگرد تاسیس ناوگان دریایی روسیه در رودخانه نوا که از شهر سن پترزبورگ عبور می کند، برگزار شد .

 

 

ناوهای ایرانی و مسیر اقتدار؛ از خلیج فارس تا خلیج فنلاند

 

 

رژه نیروی دریایی روسیه به گونه ای برنامه ریزی شده بود که در ابتدا ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه سوار بر شناور نظامی از مقابل ناوهای شرکت کننده عبور کرده و پس از آن همه ناوها و زیردریایی های شرکت کننده در رژه در مقابل جایگاه ویژه در ساحل رودخانه نوا عبور کردند. در ادامه رژه ۴۸ جنگنده و بمب افکن سوخو و بمب افکن های دورپرواز توپولوف-۱۴۲ و هواپیماهای تجسسی دریایی ایل-۳۸  بالگردهای نیروی دریایی روسیه بر فراز محل برگزاری رژه دریایی پرواز کردند.

 

به گفته مقامات وزارت دفاع روسیه رژه امسال در مقایسه با رژه های سالهای قبل بزرگترین رژه بوده است .

 

 

خانزادی: ورود ناوهای سهند اتفاقی تاریخی

حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش ایران که به دعوت سرگئی شایگو، وزیر دفاع روسیه برای شرکت در مراسم رژه روز یکشنبه نیروی دریایی این کشور در سن‌پترزبورگ حضور داشت، ورود ناوهای سهند و مکران ایران به خلیج فنلاند را «اتفاقی تاریخی» توصیف کرد و آن را به معنای گشوده شدن دروازه‌های دریای شمال و فنلاند به روی ناوگان ایرانی دانست.

 

وی خاطرنشان  کرد: حرکت بزرگ ناوهای ایرانی از چند ماه پیش آغاز شد و اکنون خود را به دریای فنلاند و آب‌های سنت‌ پترزبورگ رسانده‌اند.دریادار خانزادی همچنین طی مسیر طولانی توسط دو ناو ایرانی را که با هدف ورود به مناطق استراتژیک شمال اروپا انجام شده «بی‌سابقه» خواند.

 

تاکید خانزادی برحضور قدرتمند ایران در رژه عظیم دریایی روسیه

 

فرمانده نیروی دریایی کشورمان تاکید کرد امسال قویترین حضور میان نیروهای دریایی حاضر‏، متعلق به جمهوری اسلامی ایران است که با دو فروند شناور مکران و سهند در این رژه عظیم شرکت کرد.

 

امیر دریادار خانزادی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سن پترزبورگ اظهارداشت: ما امروز به مناسبت سالروز تاسیس نیروی دریایی روسیه در سن پترزبورگ حضور داریم و کشورهایی که صاحب قدرت و توانمندی هستند که می‌توانند عرصه اقیانوس‌ها را بپیمایند در این رزمایش حضور دارند.فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت: همکاری‌های نظامی وقتی به این سطح می‌رسد معنای خاصی دارد، زیرا صف بندی‌ها را مشخص می‌کند.وی گفت: امسال قویترین حضور میان نیروهای دریایی حاضر‏، متعلق به جمهوری اسلامی ایران است که با دو فروند شناور مکران و سهند در این رژه عظیم شرکت کرد.وی ادامه داد: شرایط آبراه‌های روسیه به گونه‌ای است که مکران ما با آن عظمت به دلیل کمبود عمق دریا می‌بایست کمی دورتر بایستد و این نشان دهنده ظرفیت ایران در رژه‌های عظیم است.

 

تعمیق روابط دریایی ایران و روسیه

 

همکاری نیروهای دریایی ایران و روسیه طی سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی پیدا کرده و گذشته از سفرهای مقام‌های ایرانی برای بازدید از ناوگان روسیه، دو کشور فوریه گذشته نیز رزمایشی مشترک را در آب‌های شمال اقیانوس هند برگزار کردند.دریادار خانزادی در این مورد گفت:  حضور نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران در این رژه عظیم نشانگر تعمیق روابط دریایی ایران و روسیه است.

ممکن است شما دوست داشته باشید

نظرات بسته شده است.