بازیابی جایگاه بندر شهید رجایی پس از برجام

منطقه ویژه اقتصادی مجتمع بندری شهید رجایی به عنوان بزرگترین بندر تجاری ایران نام برده شده که با ظرفیت تخلیه و بارگیری سالانه حدود 100 میلیون تن کالا، به ‌تنهایی بیش از 55 درصد صادرات و واردات و 70 درصد ترانزیت بنادر کشور را برعهده ‌دارد وهمچنین بیش از 85 درصد کالاهای کانتینری کشور در مجتمع بندری شهید رجایی جا به جا می شود.
مجتمع بندری چند منظوره شهید رجایی با 18 دستگاه گنتری کرین (جرثقیل غول پیکر جهت تخلیه و بارگیری کانتینری) و 40 پست اسکله، بزرگترین و پیشرفته ترین بندر کانتینری ایران ، توان پهلوگیری کشتی های بزرگ پاناماکس با ظرفیت بیش از 12هزار کانتینر را دارد.
این بندر از سال 64 فعالیت خود را در غرب بندرعباس آغاز کرد و هرسال بر توسعه آن افزوده شده به طوری که درسالهای اخیر به منطقه ویژه شهید رجایی و دروازه طلایی ایران معروف شده و ضمن ارتباط بندری با 80 بندر معروف جهان در برنامه دوره ای تخلیه وبارگیری کالاهای کانتینری دنیا قرار دارد.
بندر شهید رجایی درسالهای اخیر شتاب توسعه بیشتری به خود گرفت وعلاوه بر ظرفیت های محدود بندری اقدام به توسعه زمین های پشتیبانی اطراف خود کرده وبا داشتن امکانات جابه جایی توان تخلیه و بارگیری کالاهای کانتینری ، فله ای ، حجمی ، نفتی وغیره را دارد.
نقش واهمیت این بندر به واسطه ظرفیت های فراوان ازجمله بندرخلیج فارس، پایانه کانتینری، بانکرینگ سوخت، خطوط بیش از 24کیلومتر ریلی و حمل ونقل خودرویی بزرگ کامیون و تریلر به صورت شبانه روزی است.
البته استان هرمزگان دارای 32 بندر فعال ازجمله شهید باهنر ، بندرلنگه جاسک، تیاب، کرگان ،کلاهی ، شهید باهنر، آفتاب ، کیش، جوادالائمه، هرمزف ابوموسی بوده که نقش پشتیبانی را بازی می کنند.

** افزایش 250میلیوتنی ظرفیت بنادر کشوربا محوریت بندر شهید رجایی
بعد از جنگ تحمیلی به کشور نگاه دولت به سمت بندر شهید رجایی به عنوان بزرگترین بندر تجاری ایران بیشتر شده و لذا توجه به توسعه وگسترش این بندر بویژه پسکرانه های آن بوده که روز به روز برافزایش زمین های اطراف بندر شهید رجایی معطوف شده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی درهمین ارتباط گفت : با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته ظرفیت بنادر کشور تا چهار سال آینده به 250 میلیون تن افزایش می یابد که محوریت بندر شهید رجایی مد نظر است.
محمد سعید نژاد که به هرمزگان سفر کرده بود ، افزود: با تلاش دولت تدبیر و امید ظرفیت بنادر کشور از 180 میلیون تن در سال 92 به 210 میلیون تن در سال 95 افزایش یافته است.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی افزود: در راستای عمل به اقتصاد مقاومتی با محوریت بندهای 10و 11سه پروژه مهم شامل تجهیز ترمینال شماره 2 ، احداث ترمینال شماره سه و ساخت اسکله های نفتی در مجتمع بندری شهید رجایی تعریف شده که بهره برداری شد.
سعید نژاد با اشاره به طرح های توسعه ای وزارت نفت خاطرنشان کرد: به منظور صادرات فرآورده های نفتی تولیدی نیازمند ایجاد ظرفیت های جدیدی در بنادر کشور با محوریت مجتمع بندری شهید رجایی هستیم.
معاون وزیرراه وشهرسازی بااشاره به عملیات ساخت ترمینال شماره 3 مجتمع بندری شهید رجایی بیان داشت: با تکمیل آن درآینده نزدیک قرارداد خرید تجهیزات آن نیز با بخش خصوصی به امضا می رسد .
سعید نژاد از مجتمع بندری شهید رجایی به عنوان نزدیک ترین بندر به آسیای میانه نام برد که دارای راههای مختلف دسترسی به ویژه راه آهن دو خطه است.
وی از توسعه فعالیت های ترانزیت و ترانشیب کالا به عنوان یک گام مهم در راستای اقتصاد مقاومتی نام برد و گفت: به همین منظور محوطه ای به وسعت دو هزارو 400هکتاردرنظرگرفته شده که به تصویب دولت نیز رسیده است.
وی ، تردد زیاد کشتی ها در تنگه هرمز را به عنوان یک فرصت مهم اقتصاد دریایی دانست و افزود: طی سالهای اخیرسرمایه گذاری های مناسبی در منطقه ویژه اقتصادی بندرشهید رجایی توسط بخش خصوصی صورت گرفته که می تواند در افزایش سهم ایران از صنعت بانکرینگ نقش داشته باشد.
با ساخت ترمینال شماره 3 مجتمع بندری شهید رجایی و با تکمیل آن درآینده نزدیک قرارداد خرید تجهیزات آن نیز با بخش خصوصی به امضا می رسد و مجتمع بندری شهید رجایی به عنوان نزدیک ترین بندر به آسیای میانه است که دارای راههای مختلف دسترسی به ویژه راه آهن دو خطه است.
توسعه فعالیت های ترانزیت و ترانشیب کالا به عنوان یک گام مهم در راستای اقتصاد مقاومتی درمجتمع بندری شهید رجایی قرار گرفته و به همین منظور محوطه ای به وسعت 2 هزار و 400 هکتاردرنظرگرفته شده که به تصویب دولت نیز رسیده است.
درسالهای اخیر سرمایه گذاری های مناسبی در منطقه ویژه اقتصادی بندرشهید رجایی توسط بخش خصوصی صورت گرفته که می تواند در افزایش سهم ایران از صنعت بانکرینگ نقش داشته باشد.

** پیشی گرفتن صادرات بر واردات در بندر شهید رجایی پس از برجام
عملیات کانتینری در حوزه بندری از جمله شاخص های مهمی است که مدت های بسیاری بود خبری از رشد این عملیات در بزرگترین بندر تجاری ایران وجود نداشت که با تلاش های دولت تدبیر و امید و به دنبال توافق برجام و استقبال خطوط کشتیرانی برتر دنیا برای حضور در بندر شهید رجایی و افزایش تردد خطوط کشتیرانی لاینر به این بندر، این عملیات رشد قابل ملاحظه ای یافته است که در نوع خود نشان از رشد اقتصادی در کشور دارد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان گفت : پیشی گرفتن صادرات بر واردات در بندر شهید رجایی سال 95 نشانگر افزایش تولیدات داخلی وگام نهادن در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی گشایش درهای بنادر دنیا برروی اقتصاد ایران پس ازبرجام است.
الله مراد عفیفی پور در گفت و گو با ایرنا افزود : بعد از به نتیجه رسیدن برجام بندر شهید رجایی بین بنادر کانتینری دنیا رشد چند پله ای داشته ولی هنوز به جایگاهی که مد نظر داریم نرسیده است.
وی ادامه داد: بندرشهید رجایی قبل از تحریم های ناجوانمردانه کشورهای غربی علیه کشور رتبه 45 را در بین 100 بندر کانتینتری جهان داشت که تحریم ها موجب اُفت این جایگاه شد.
وی ادامه داد: برای بازیابی جایگاه بندر شهید رجایی پس از رفع تحریم ها اقدام هایی همچون توسعه پسکرانه کانتینتری ، توسعه خط تجهیزات و بکارگیری تجهیزات کانتینتری و مدرن آغاز شده است.
وی اضافه کرد: تجهیزات خریداری شده و هم اکنون در حال نصب است که امید می رود تا پایان سال 96 بخش اعظم این تجهیزات به بهره برداری برسد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان اظهار داشت: همچنین امید می رود با توجه به روند رشدی که از سال 95 و ابتدای سال 96 آغاز شده جایگاه بندر شهید رجایی در رتبه بندی سال 2016 جایگاه مناسبی پیدا کند.
عفیفی پور ابراز داشت: با توجه به رشد 40 درصدی که در فصل بهار سال جاری نسبت به پارسال وجود داشت می توان جایگاه قبلی و بالاتر از آن را بدست آورد.
وی یاد آور شد: فعالیت ها و اقدام های بندر شهید رجایی به عنوان بندر کانونی کانتینری کشور در حوزه تجهیزات تخلیه و بارگیری کانتینری و ایجاد زیرساخت های متعدد برای این منطور از سال های گذشته شروع شده و همچنان ادامه دارد.
به گفته وی، مراحل اول و دوم توسعه این بندر تمام شده تجهیزات خریداری شده که تا پایان سال نصب می شود و ظرفیت افزون بر شش میلیون TEU خواهد رسید.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان خاطر نشان کرد: مرحله سوم توسعه کانتینری در دست اجرا است که بعد از 2 سال خاتمه می یابد و ظرفیت بندر شهید رجایی به هشت میلیون TEU کانتینر خواهد رسید.
وی ادامه داد: کلنگ سه پست اسکله برای صادرات محصولات تولیدات پالایشگاه ها در حوزه اقتصاد مقاومتی به زمین زده شده و ساخت آنها آغاز شده که در مدت 24 ماه ساخته می شوند.
وی بیان کرد: این اسکله ها قادربه ارائه خدمات به شناورهای پنج هزار تن تا 100 هزار تن بوده و تولیدهای صادراتی پالایشگاه های کشور به خصوص پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس را پشتیبانی می کنند و ظرفیت بندر شهید رجایی را 34 میلیون تن افزایش می دهند.
وی ابراز داشت: حدود یک میلیون و 300 هزار متر مکعب مخزن نفتی در بندرشهید رجایی ایجاد شده و در حال توسعه مخازن هستیم ، ضمن آنکه طرح های متعددی در این بخش وجود دارد که حدود 6 طرح تا پایان امسال به بهره برداری می رسد.

** 30هزارمیلیارد ریال پروژه در مجتمع بندری شهید رجایی دردست اقدام است
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان گفت: دهها پروژه درمجموع به ارزش 30 هزار میلیارد ریال در مجتمع بندری شهید رجایی در دست اقدام است که از مهم ترین این پروژه ها می توان به عملیات اجرایی احداث سه پست اسکله نفتی به همراه احداث راههای دسترسی به ارزش یکهزارو 600 میلیارد ریال اشاره کرد.
به گفته عفیفی پور، با بهره ‌برداری از این اسکله ها تا 2 سال آینده ضمن ایجاد اشتغال برای 1000نفر، ظرفیت صادرات فرآورده های نفتی از طریق این بندر نیز به 34 میلیون تن افزایش می یابد.
عفیفی پور ، از تجهیز پایانه کانتینری شماره 2 با استفاده از 15دستگاه جرثقیل‌های داخل محوطه ای ( ترانستینر) ساخت و مونتاژ یکی از صنایع داخلی بعنوان دیگر طرح های زیربنایی دراین بندر نام برد که عملیات نصب آنها هفته گذشته با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی آغاز شد.
وی ادامه داد: جرثقیل‌های ذکر شده توانایی روی هم قراردادن پنج ردیف کانتینرو 6 کانتینر را در عرض یکدیگر دارند و مجموع اعتبار پیش بینی شده برای راه اندازی این جرثقیل را 880 میلیارد ریال عنوان کرد و گفت: این پروژه طی مدت یک و نیم سال آینده به بهره‌برداری می رسد.
وی یادآورشد: درنتیجه فعالیت های دردست اقدام افزون بر صدها نفر نیروی کارشناس، متخصص و کاردان در کارگاههای مستقر در این مجتمع بندری و حتی صنایع مرتبط مستقر در استانهای دیگر ایجاد شده است.
وی اکثر این پروژه ها را ناشی از برجام و برداشته شدن تحریم های ظالمانه دانست و گفت: دهها شرکت کشتیرانی به ویژه خطوط کشتی رانی لاینری اقیانوس پیما فعالیت های تعطیل شده خود را مجددا از سرگرفتند.
مدیرکل بنادر و دریانوری هرمزگان دراین زمینه به افزایش تردد انواع شناورهای بزرگ در کانالهای دسترسی به بندرشهید رجایی اشاره کرد.
ظرفیت بنادر کشور هم اکنون سالانه 210 میلیون تن (تخلیه و بارگیری) اعلام و گفته شده که این رقم تا چهار سال آینده به 250 میلیون تن افزایش می یابد.
بنا به اظهار عفیفی پور، تا پایان سالجاری، 11 پروژه عمرانی با سرمایه گذاری 6 هزار و 180 میلیارد ریال در بندرشهید رجایی محقق می شود.
وی افزود: تکمیل و بهره برداری از 11پروژه عمرانی توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی در سال 96 هدف گذاری شده که بر اساس برنامه زمان بندی شده، 6 پروژه در نیمه نخست وپنج پروژه دیگر در نیمه دوم سال جاری آماده بهره برداری می شود.
وی بیان کرد : 2 پروژه ساخت آب شیرین کن با مجموع ظرفیت تولید 25هزار مترمکعب آب شرب، چهار پروژه احداث پایانه نگهداری فرآورده های نفتی، 2 پروژه پایانه لجستیک کالا و کانتینر، یک پایانه استاندارد نگهداری کالای خطرناک، یک پایانه ورود و خروج کامیون و همچنین تعمیرگاه و موتورپول تجهیزات از جمله این طرح هاست.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان اظهار کرد: با بهره برداری از این پروژه ها علاوه بر ایجاد تحول در بندرشهید رجایی، برای حدود 800 نفر شغل ایجاد می شود تا گامی مهم در زمینه تحقق شعار امسال یعنی ‘اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال’ برداشته شود.

43 تا 46 درصد فعالیت گمرکی هرمزگان در گمرک شهید رجایی
ناظر گمرکات هرمزگان گفت: ستاد نظارت گمرکات استان از پنج گمرک شهید رجایی، شهید باهنر، بندرلنگه، قشم و کیش و 18 دفترخانه گمرکی تشکیل شده که بیش از 54 درصد فعالیت های تجاری کشور را بر عهده دارد که ازاین میزان، حدود 43 تا 46 درصد فعالیت های گمرکی و تجاری در گمرک شهید رجایی انجام می شود.
علیرضا دشتانی در گفت وگوبا ایرنا افزود: سال گذشته گمرکات ایران با 18 هزار و 100 میلیارد تومان درآمد رتبه نخست درآمدهای دولتی را بعد از نفت داشت که از این میزان، 12 هزار میلیارد و 267 میلیون تومان مربوط به گمرکات هرمزگان بوده که نسبت به سال 94 حدود 54 درصد رشد داشته است.
ناظرگمرکات هرمزگان اظهارکرد: سامانه های الکترونیک تجارت فرامرزی، جلوگیری از تخلف در ضمانت نامه های بانکی و جعل اسناد با استفاده از سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی، نظارت بیشتر بر تشریفات گمرکی و بکارگیری روش های نوین از جمله مواردی است که در افزایش درآمدهای گمرکی استان در سال گذشته نقش داشته است.
وی افزود: راه اندازی سامانه ملی پنجره واحد تجارت فرامرزی یک موفقیت مهم در تجارت کشور بوده که27 دستگاه اجرایی دولت در آن عضویت داشته و با گمرک همکاری دارند که این حرکت نو زمینه ساز پیوستن جمهوری اسلامی ایران به دهکده تجارت نوین جهانی می باشد.
مدیر گمرک شهید رجایی گفت: ارتقای زیرساخت های ارتباطی با سایر دستگاه ها و تجهیز گمرک به دستگاه های کنترلی از دیگر اقدامات مهم گمرک در راستای شفافیت تجارت و پیشگیری از قاچاق بوده است.
دشتانی ادامه داد: تشریفات گمرکی روزانه حدود 3500 محموله وارداتی و ترانزیتی در گمرک شهید رجایی انجام می شود و 2 دستگاه X-Ray از نسل دوم، روزانه محموله 350 دستگاه کامیون را اسکن می کنند.
وی افزود: امسال یک دستگاه پرسرعت تصویربرداری الکترونیکی کامیونی از نسل چهارم توسط دولت خریداری و به گمرک شهید رجایی وارد شد و اکنون عملیات آماده سازی و ساخت محل نصب آن توسط اداره کل بنادر و دریانوردی استان در حال انجام است که با راه اندازی این دستگاه X-Ray محموله حدود 1000 دستگاه کامیون با قابلیت افزایش تا 1500 دستگاه در حین حرکت با سرعت 40 تا 60 کیلومتر در ساعت روزانه اسکن می شود.
دشتانی پیشگیری از پدیده قاچاق کالا را از دیگر رویکردهای گمرکات استان هرمزگان عنوان کرد و گفت: پدیده قاچاق یک عارضه است که علاوه بر پیشگیری به درمان نیاز دارد و لازم است ابتدا به درمان ریشه ها و عارضه های پدیده قاچاق بپردازیم تا زشتی کار قاچاق به عنوان یک فرهنگ در جامعه درآید.
وی بیان داشت: با تعامل دستگاه های اطلاعاتی، انتظامی و قضایی استان توفیق زیادی در پیشگیری و مبارزه با پدیده قاچاق کالا داشته ایم و رسیدگی به پرونده های کشف شده قاچاق کالای ارجاعی از سوی گمرک به محاکم قضایی استان در کمترین زمان انجام می شود که این موفقیت علاوه بر هماهنگی دستگاه ها، مرهون مدیریت نماینده عالی استان است که بستر را جهت همکاری دستگاه های اجرایی با یکدیگر فراهم کرده است.
تردد بیش از 256 هزار خودرو سنگین در جاده مواصلاتی بندر شهید رجایی
درکنار بندر شهید رجایی ، اهمیت راههای مواصلاتی و تردد خودروهای سنگین را نباید فراموش کرد چرا که عمده جابجایی کالاها توسط خودروهای سنگین مثل تریلر، کامیون است.
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده ای هرمزگان گفت: در سه ماهه اول امسال محور بندرعباس- بندرشهید رجایی با 256 هزار و 597 بیشترین حجم تردد با وسایل نقلیه سنگین را داشته است.
داریوش باقر جوان ادر گفت وگوبا ایرنا افزود:با توجه به اهمیت حمل ونقل وجاده ای وحمل بیشترکالاها ازاین طریق32 درصد از این ترددها مربوط به وسایل نقلیه سنگین و 68 درصد مربوط به وسایل نقلیه سبک بوده است.
وی ادامه داد: متوسط نرخ جریان ترافیک درسطح جاده های استان معادل 200 وسیله نقلیه در ساعت بوده، که بیشترین نرخ این جریان ترافیکی مربوط به میسر بندرعباس- بندر شهید رجایی بوده است.

جابه جایی 4 میلیون و786 هزار و 886 تن کالا توسط راه آهن هرمزگان
بندر شهید رجایی به شبکه سراسری راه آهن وصل است وتمام کالاهایی که از کشورهای اروپایی ، خاورمیانه ، شرق وکشورهای حوزه خلیج فارس وارد کشورمان می شود عمده آنها از این بندر است لذا علاوه برحمل بار توسط تریلر و کامیون ؛ شبکه ریلی درداخل این بندر کشیده شده وبارهای سنگین وحتی ترانزیتی را ازاین بندر به سایر نقاط کشورمان حمل می کند.
مدیرکل راه آهن هرمزگان می گوید: چهار میلیون و 786 هزار و 889 تن کالا در سه ماه اول سال جاری به وسیله خط ریلی توسط این اداره کل جابه جا شده که نشان دهنده 12 درصد رشد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته است.
محمد پورفخری درگفت وگو با ایرنا اظهار داشت: این میزان جابه جایی رشد 23 درصدی در تناژ بارگیری و 22 درصدی در تعداد واگن را نشان می دهد.
وی ادامه داد: همچنین در زمینه تخلیه نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ تناژتخلیه چهار درصد و از لحاظ تعداد واگن 2 درصد افزایش قابل مشاهده است.
وی اضافه کرد: یک میلیارد و 714 میلیون و 479هزارو 253 تن کیلومتر مرزی انجام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 4چهار درصد رشد را نشان می دهد.
مدیرکل راه آهن هرمزگان گفت: تخلیه وبارگیری درمحوطه بندری شهید رجایی درمقایسه با سه ماهه سال گذشته در تناژ بارگیری رشد 66 درصد و در زمینه تخلیه 16 درصد رشد داشته است.