توسعه دریایی گلستان؛ از رویای چندین‌دهه‌ای تا واقعیت ملموس

استان گلستان با بیش از ۱۲۰ کیلومتر نوار ساحلی در حاشیه دریای خزر، از موقعیت استراتژیک برای توسعه تجارت، گردشگری و صنایع دریایی برخوردار است اما توسعه نیافتگی زیرساخت‌های بندری، این استان را از بهره‌مندی کامل از این ظرفیت‌ها محروم کرده است.

به گزارش سی نیوز به نقل از ایرنا، استان گلستان با موقعیت جغرافیایی ویژه در جنوب شرقی دریای خزر، 120 کیلومتر نوار ساحلی در محدوده بندرترکمن، گمیشان و بندرگز دارد که نه تنها از نظر زیبایی طبیعی و با تالاب‌های آب‌شور، جزیره آشوراده و جنگل‌های هیرکانی بلکه از منظر اقتصادی نیز فرصت‌های بی‌نظیری ارائه می‌دهد.

از جمله این ظرفیت‌ها، تجارت و حمل‌ونقل دریایی است که گلستان با استفاده کامل از ظرفیت‌های موجود می‌تواند به عنوان قطب ترانزیتی شرق دریای خزر عمل کند.

بندرترکمن با بیش از یک قرن سابقه، در گذشته سه اسکله فعال داشت و کالاهایی مانند غلات و پنبه را به روسیه و کشورهای آسیای میانه صادر می‌کرد اما امروزه به دلیل پس‌روی آب خزر، فعالیت این بندر به انتقال مواد سوختی محدود شده است.

لایروبی کانال‌های منتهی به خلیج گرگان که دولت چهاردهم نیز به ادامه و تکمیل کامل و صحیح آن اهتمام دارد، امکان پهلوگیری کشتی‌های کانتینری تا ۱۰ هزار تن را فراهم می‌کند.

برآوردها نشان می‌دهد فعال‌سازی کامل بنادر گلستان می‌تواند سالانه پنج میلیون تن کالا جابه‌جا کند و درآمد ارزی استان را تا ۲۰۰ میلیون دلار افزایش دهد.

از دیگر ظرفیت‌های دریایی گلستان، گردشگری دریایی است که در میان همه جاذبه‌های این بخش، جزیره آشوراده را باید به گونه‌ای دیگر مورد توجه قرار دارد.

آشوراده به عنوان تنها جزیره ایرانی دریای خزر با ۲۲ هکتار مساحت، به عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره یونسکو، پتانسیل جذب میلیون‌ها گردشگر را دارد.

طرح طبیعت‌گردی این جزیره، شامل اکوکمپ‌ها و مسیرهای قایقرانی، از سال ۱۳۹۴ مصوب شده، اما اجرای آن با تأخیر مواجه است.

در کنار جاذبه گردشگری، سواحل کم‌عمق خزر، ظرفیت پرورش ۳۰ هزار تن ماهی در قفس‌های دریایی را برای گلستان فراهم کرده است که چندی قبل هم بزرگ‌ترین قفس متحرک دریایی با قطر ۳۰ متر و ظرفیت ۳۰ تن در هر دوره، از بندر امیرآباد به گمیشان منتقل شد که نشان‌دهنده پتانسیل صادرات میگوی گمیشان به روسیه است.

بیش از سه هزار صیاد در گلستان فعال هستند، اما نبود زیرساخت، معیشت آن‌ها را تهدید می‌کند که توسعه این بخش می‌تواند به ازای هر شغل مستقیم، چهار شغل غیرمستقیم ایجاد کند.

با وجود این ظرفیت‌ها، سهم گلستان از حمل‌ونقل دریایی شمال کشور صفر است و بنادر آن عملاً متروکه مانده‌اند که فعال‌سازی این ظرفیت‌ها نه تنها محرومیت منطقه را کاهش می‌دهد، بلکه به اقتصاد ملی نیز کمک شایانی می‌کند.

در میان همه ظرفیت‌های دریایی گلستان، بندر خواجه نفس از اهمیت بیشتری برخوردار است.

بندر خواجه نفس، واقع در ۹ کیلومتری جنوب گمیشان و هشت کیلومتری شمال بندرترکمن، با ۱۷۶ هکتار وسعت، یکی از ارزان‌ترین مسیرهای تجاری بین‌المللی در گلستان محسوب می‌شود.

این بندر خصوصی که مجوزهای زیست‌محیطی و سازمان بنادر و دریانوردی را اخذ کرده، شامل اسکله‌های متنوع، سیلوی غلات، محوطه نگهداری کالا، هتل و پایانه عمومی خواهد بود و موقعیت راهبردی آن در هم‌جواری با مرز ترکمنستان، این بندر را به قطب ترانزیتی شرق خزر تبدیل می‌کند.

خواجه نفس، بزرگ‌ترین روستای گلستان با ۱۵۰ هکتار وسعت و ۶ هزار و ۵۰ نفر جمعیت، از نبود پارک و اشتغال پایدار رنج می‌برد، اما احداث بندر می‌تواند هزاران شغل ایجاد کند.

هم‌مرزی با ترکمنستان هم امکان صادرات مستقیم سیمان، غلات و محصولات کشاورزی را از این بندر فراهم می‌کند و با اتصال به منطقه آزاد اینچه‌برون، زنجیره ترانزیت را تکمیل می‌نماید.

مطالعات نشان می‌دهد این بندر می‌تواند سالانه ۲ میلیون تن کالا جابه‌جا کند و درآمدی ۵۰ میلیارد تومانی برای غرب استان ایجاد کند.

با وجود وعده‌های چندین‌ساله، بندر خواجه نفس همچنان روی کاغذ باقی مانده که چالش اصلی، پس‌روی آب دریای خزر و کمبود بودجه است، اما با به‌روزرسانی مطالعات بندر خشک و لایروبی کانال‌ها، این مشکلات قابل حل هستند.

در همین راستا، علی‌اصغر طهماسبی، استاندار گلستان، در بازدید میدانی از مناطق ساحلی شمال استان، شامل روستای خواجه نفس، ساحل چارقلی و روستای چپاقلی، بر ضرورت تسریع در بهره‌برداری از پتانسیل‌های دریایی و ساحلی تأکید کرد.

این بازدید با همراهی عبدالجلال ایری، نماینده مردم غرب استان در مجلس شورای اسلامی و سیدمهدی مهیائی، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار، انجام شد که در آن، عملیاتی شدن ظرفیت‌های دریایی گلستان به عنوان مطالبه‌ای جدی و چندین‌دهه‌ای مردم این استان مورد تاکید قرار گرفت.

استاندار گلستان در حاشیه این بازدید، با اشاره به موقعیت راهبردی خواجه نفس در هم‌جواری با مرز ترکمنستان، گفت: این منطقه سال‌هاست در انتظار توسعه زیرساخت‌های بندری است که تلاش می‌کنیم باید با همکاری دستگاه‌های ملی و استانی، روند بهره‌برداری از ظرفیت‌های ساحلی شتاب گیرد.

طهماسبی بیان کرد: گلستان با سواحل بکر و مناظر طبیعی بی‌نظیر، می‌تواند به قطب گردشگری دریایی شمال کشور تبدیل شود، اما بی‌توجهی‌های گذشته این فرصت را به تأخیر انداخته است.

ممکن است شما دوست داشته باشید

نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.