نوسانات شدید بازار جهانی حمل و نقل دریایی؛چشم‌انداز متفاوت کشتی‌های تانکر و فله‌بر

سی نیوز-به گزارش روابط عمومی انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته ایران، بورس بالتیک (Baltic Exchange)، یکی از معتبرترین مراجع ارزیابی بازار حمل و نقل دریایی جهان، گزارش هفتگی خود را برای هفته منتهی به ۲۲ اوت منتشر کرد. این گزارش که بر اساس داده‌های واقعی معاملات و شاخص‌های کلیدی تهیه شده، نشان‌دهنده روندهای متفاوتی در بخش‌های حمل و نقل فله (Bulk) و تانکر (Tanker) است. در حالی که بازار کشتی‌های بزرگ فله با ضعف مواجه بود، بخش تانکرها شاهد تقویت نرخ‌ها و درآمدهای روزانه بود. این تغییرات می‌تواند تأثیر مستقیمی بر قیمت کالاهای اساسی مانند سنگ‌آهن، غلات و نفت خام در بازارهای جهانی داشته باشد.

ضعف در بازار حمل و نقل فله؛ فشار بر نرخ‌های Capesize و Panamax

در بخش حمل و نقل فله، بازار Capesize (کشتی‌های بزرگ با ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار تن) هفته‌ای ضعیف را پشت سر گذاشت. شاخص BCI 5TC بیش از ۴ هزار دلار کاهش یافت و در نهایت به ۲۳۱۶۰ دلار رسید، هرچند افزایش جزئی ۷۴۲ دلاری در روز پایانی کمی امیدبخش بود. در اقیانوس آرام، عدم حضور مداوم معدن‌کاران باعث افت نرخ C5 به زیر ۹ دلار شد، اما فعالیت دو معدن‌کار در پایان هفته نرخ را به ۹.۵ دلار رساند. در مسیرهای برزیل جنوبی و غرب آفریقا به چین، حجم کم محموله‌ها برای نیمه اول سپتامبر و افزایش کشتی‌های خالی، فشار بر بازار را افزایش داد، اما پیشنهادهای ۲۳.۵ دلاری برای اواخر سپتامبر چشم‌انداز مثبتی ایجاد کرد.

بازار Panamax (کشتی‌های متوسط با ظرفیت ۶۰ تا ۱۰۰ هزار تن) نیز دوگانه بود. در اقیانوس اطلس، کمبود کشتی‌های آماده در شمال باعث جهش نرخ‌ها شد؛ به طوری که نرخ ۳۰ هزار دلاری برای یک کشتی ۸۷ هزار تنی از اروپا به هند (از طریق ساحل شرقی آمریکا) گزارش شد. در آتلانتیک شمالی، معادل درآمد روزانه ۱۷ هزار دلاری برای سفرهای فرامرزی به دست آمد. اما در اقیانوس آرام، نرخ‌ها روزانه کاهش یافت و تنها تقاضای قوی از اندونزی آن‌ها را در حدود ۱۴ هزار دلار نگه داشت. چندین قرارداد بلندمدت نیز بسته شد، از جمله یک کشتی ۸۲ هزار تنی برای ۹ تا ۱۱ ماه با نرخ ۱۵۲۵۰ دلار.

در بخش‌های کوچکتر، بازار Ultramax/Supramax (۴۰ تا ۶۰ هزار تن) علی‌رغم تعطیلات تابستانی قوی بود. تقاضا در خلیج آمریکا نرخ‌ها را به ۳۰ هزار دلار رساند، و در آسیا نرخ‌های ۱۶ تا ۱۹ هزار دلاری برای مسیرهای مختلف گزارش شد. بازار Handysize (زیر ۴۰ هزار تن) نیز مثبت بود، به ویژه در آتلانتیک، با نرخ‌های ۲۱ تا ۲۲ هزار دلاری برای مسیرهای آمریکای جنوبی به مدیترانه.

کارشناسان بورس بالتیک این روندها را به عوامل فصلی مانند تعطیلات و نوسانات تقاضای معدنی نسبت می‌دهند، که می‌تواند بر زنجیره تأمین جهانی تأثیرگذار باشد.

تقویت بازار تانکرها؛ افزایش نرخ‌ها در VLCC و Suezmax

در مقابل، بخش حمل و نقل تانکر (نفت و فرآورده‌های نفتی) هفته‌ای مثبت داشت. بازار VLCC (کشتی‌های غول‌پیکر با ظرفیت بیش از ۲۰۰ هزار تن) قدرتمندتر شد؛ نرخ مسیر خاورمیانه به چین (TD3C) ۱۱ امتیاز افزایش یافت و به WS67.05 رسید، با درآمد روزانه (TCE) حدود ۵۰۳۰۰ دلار. در آتلانتیک، نرخ غرب آفریقا به چین ۱۰ امتیاز اضافه شد و به WS65.25 (TCE ۴۸۵۳۷ دلار) رسید. نرخ خلیج آمریکا به چین نیز ۴۴۲۵۰۰ دلار بهبود یافت و به ۷۶۵۲۵۰۰ دلار (TCE ۳۹۷۰۰ دلار) رسید.

بازار Suezmax (۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تن) بازگشت قوی داشت؛ نرخ نیجریه به اروپا (TD20) بیش از ۵ امتیاز افزایش به WS110 (TCE ۴۹۵۰۰ دلار) رسید. مسیر گویانا به اروپا ۱۰ امتیاز اضافه کرد و به WS107.5 (TCE ۴۷۹۰۰ دلار) رسید، در حالی که نرخ CPC به ایتالیا ۱۳ امتیاز بهبود یافت و به WS145 (TCE ۷۴۰۰۰ دلار) نزدیک شد.

در Aframax (۸۰ تا ۱۰۰ هزار تن)، نرخ‌ها در دریای شمال و آتلانتیک افزایش یافت، اما در مدیترانه و مسیرهای کوتاه آمریکای لاتین کاهش داشت. بخش حمل و نقل تمیز (Clean) نیز متغیر بود؛ نرخ‌های LR2 و LR1 در خاورمیانه کاهش یافت، اما MR در آمریکا جهش ۸۷ درصدی TCE به ۲۸۳۲۴ دلار داشت.

چشم‌انداز آینده و تأثیرات اقتصادی

این گزارش که برای استفاده انحصاری انجمن‌های FONASBA تهیه شده، نشان‌دهنده تعادل شکننده بازار حمل و نقل دریایی است. با توجه به تنش‌های ژئوپلیتیکی در کانال سوئز و تقاضای رو به رشد انرژی، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند نرخ‌های تانکرها در هفته‌های آتی همچنان قوی بماند، در حالی که بخش فله نیاز به افزایش تقاضای معدنی دارد. این تغییرات می‌تواند بر قیمت‌های جهانی کالا تأثیر بگذارد و برای واردکنندگان ایرانی مانند نفت و غلات، هزینه‌های حمل و نقل را تحت تأثیر قرار دهد.