برای نخستین‌بار در تاریخ؛ سطح آب دریای کاسپین از کمینه تاریخی خود سقوط کرد
سی نیوز-*برای نخستین‌بار در تاریخ ثبت داده‌های ابزاری، سطح آب دریای کاسپین از کمینه تاریخی خود نیز پایین‌تر رفته است. به گزارش مؤسسه تحقیقات شیلات کاسپین (KaspNIRKh)، سطح این دریا اکنون به پایین‌تر از منفی ۲۹ متر بر اساس سیستم ارتفاع بالتیک رسیده و رکوردی بی‌سابقه را ثبت کرده است. این روند کاهشی که از دهه ۱۹۹۰ آغاز شده، از سال ۲۰۲۰ تاکنون حدود ۸۰ سانتی‌متر افت داشته است.
بیشترین کاهش در بخش شمالی و کم‌عمق دریای کاسپین مشاهده می‌شود؛ مناطقی که با روسیه و قزاقستان مرز دارند و به‌دلیل عمق کم، نسبت به نوسانات آبی بسیار آسیب‌پذیرند. در این نواحی، آب به‌شدت عقب‌نشینی کرده و بخش‌های وسیعی از بستر دریا نمایان شده‌اند. این مناطق زیستگاه گونه‌های بومی و ارزشمند دریایی هستند که اکنون در معرض تهدید قرار گرفته‌اند.
مهم‌ترین عامل این افت شدید سطح آب، کاهش دبی رودخانه ولگا عنوان شده است؛ رودی که بیش از ۸۰ درصد آب ورودی به کاسپین را تأمین می‌کند. طبق گزارش‌ها، میانگین ورودی سالانه رود ولگا طی چهار سال اخیر به حدود ۲۱۰ تا ۲۳۲ کیلومتر مکعب کاهش یافته، در حالی که میانگین بلندمدت آن حدود ۲۵۰ کیلومتر مکعب بوده است. این افت ورودی آبی، توازن اکولوژیک دریای کاسپین را بر هم زده و در کنار عوامل دیگر، روند خشکسالی را تشدید کرده است.
علاوه بر این، تغییرات اقلیمی و مداخلات انسانی نیز به‌عنوان عوامل مؤثر در این بحران مطرح‌اند. افزایش دما و تبخیر، همراه با بهره‌برداری فزاینده از منابع آبی در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و شهری در حوضه آبریز ولگا، شرایط را بحرانی‌تر کرده‌اند.
پیامدهای افت سطح آب تنها به بعد زیست‌محیطی محدود نمی‌شود؛ کاهش بهره‌برداری از اسکله‌ها، اختلال در مسیرهای کشتیرانی، آسیب به صنعت شیلات و خشک شدن سواحل از دیگر چالش‌های این بحران هستند. از سوی دیگر، استمرار این روند می‌تواند موجب تنش‌های جدید میان کشورهای حاشیه کاسپین شود.
اکنون دریای کاسپین از مرحله هشدار عبور کرده و وارد یک بحران تمام‌عیار شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که برای جلوگیری از پیامدهای جبران‌ناپذیر، پنج کشور ساحلی شامل ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان باید به سرعت وارد عمل شوند و برای مدیریت پایدار منابع آبی و حفاظت از این پهنه راهبردی، همکاری‌های فوری و مؤثر را در پیش گیرند.
نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.