دریای مدیترانه، پنجمین منطقه کنترل انتشار گوگرد در جهان

سی نیوز– سرویس بین الملل-* در گامی بلند به سوی کاهش آلودگی زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های دریانوردی، دریای مدیترانه از تاریخ یکم می ۲۰۲۵ به‌عنوان پنجمین منطقه کنترل انتشار گوگرد (ECA) در جهان تعیین گردید. این تصمیم سرنوشت‌ساز، که در جریان هفتاد و نهمین نشست کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) در دسامبر ۲۰۲۲ اتخاذ شد، کشتی‌های فعال در آب‌های این دریا را به استفاده از سوخت با محتوای گوگرد حداکثر ۰.۱ درصد وزن به وزن (m/m) ملزم می‌سازد؛ محدودیتی که تنها یک‌پنجم میزان مجاز در مناطق خارج از این حوزه، یعنی ۰.۵ درصد، است.

این مقررات نوین، که با هدف کاهش آلودگی هوا و حفاظت از سلامت عمومی و اکوسیستم‌های منطقه‌ای وضع شده، اثرات زیست‌محیطی چشمگیری به همراه خواهد داشت. بر اساس برآوردها، اجرای این قانون به کاهش ۷۸.۷ درصدی انتشار اکسید گوگرد منجر خواهد شد که به معنای جلوگیری از انتشار سالانه ۸.۵ میلیون تن از این آلاینده به جو زمین است. افزون بر این، انتظار می‌رود میزان ذرات معلق ریز (PM 2.5) نیز تا ۲۳.۷ درصد کاهش یابد. این تحولات برای منطقه مدیترانه، که ۲۰ درصد از تجارت دریایی جهان را در خود جای داده و میزبان ۲۴ درصد از ناوگان جهانی کشتی‌هاست، از اهمیتی ویژه برخوردار است.

مطالعات برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP/MAP) نشان می‌دهد که کاهش آلودگی هوا در این منطقه، از حدود ۱۱۰۰ مرگ زودرس و ۲۳۰۰ مورد ابتلا به آسم در کودکان به‌صورت سالانه جلوگیری خواهد کرد. همچنین، بهبود دید در مناطق کلیدی نظیر تنگه جبل‌الطارق و سواحل شمال آفریقا، ایمنی دریانوردی را ارتقا خواهد بخشید. این قانون نه‌تنها به حفظ سلامت انسان‌ها یاری می‌رساند، بلکه با جلوگیری از اسیدی شدن آب‌ها، به حفاظت از اکوسیستم‌های شکننده آبی و خشکی حوضه مدیترانه کمک خواهد کرد.

این ابتکار ارزشمند، ثمره همکاری مشترک ۲۱ کشور حاشیه مدیترانه و اتحادیه اروپا در چارچوب کنوانسیون بارسلونا است. فرآیند تدوین و اجرای این مقررات با هماهنگی برنامه محیط زیست سازمان ملل و با پشتیبانی فنی مرکز منطقه‌ای پاسخ اضطراری به آلودگی دریایی مدیترانه (REMPEC) و مرکز فعالیت‌های منطقه‌ای پلان بلو به انجام رسید.

دریای مدیترانه اکنون به جمع چهار منطقه کنترل انتشار گوگرد پیشین، شامل دریای بالتیک، دریای شمال، سواحل تعیین‌شده ایالات متحده و کانادا، و دریای کارائیب ایالات متحده (اطراف پورتوریکو و جزایر ویرجین) پیوسته است. شایان ذکر است که در سال ۲۰۲۴، مناطق قطب شمال کانادا و دریای نروژ نیز به‌عنوان مناطق ECA معرفی شدند و در آوریل ۲۰۲۵، کمیته MEPC 83 پیشنهاد تعیین شمال شرق اقیانوس اطلس به‌عنوان منطقه‌ای مشابه را به تصویب رساند.

این اقدام، گامی استوار در راستای جهانی پاک‌تر و ایمن‌تر برای نسل‌های کنونی و آینده به شمار می‌رود و بر اهمیت همکاری‌های بین‌المللی در حفظ محیط زیست و ارتقای سلامت عمومی تأکید دارد.

منبع: وب‌سایت سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP/MAP)