لنگرگاه چالش‌ها و فرصت‌ها؛ پیش بینی وضعیت صنعت حمل‌ونقل دریایی تا سال 2034
سی نیوز-صنعت حمل‌ونقل دریایی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی تجارت جهانی و در قلب شبکه‌های اقتصادی و تجاری جهان قرار دارد. این صنعت، که به‌ویژه با حمل‌ونقل کالاهای اساسی مرتبط است، نقش اساسی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. از آنجایی که بیش از 80 درصد از تجارت جهانی از طریق دریا انجام می‌شود، هرگونه تحول و تحولات در این بخش می‌تواند تاثیرات شگرفی بر روابط تجاری جهانی و زیرساخت‌های اقتصادی کشورها بگذارد.
در این گزارش، به تحلیل روندهای آینده بازار حمل‌ونقل دریایی جهانی و کشور عزیزمان ایران پرداخته می‌شود. همچنین، پیش بینی‌هایی درخصوص تغییرات و تحولات این صنعت در سال‌های آتی، به‌ویژه تا سال 2034، ارائه خواهد شد. از مهم‌ترین عواملی که بر روند توسعه و تحول این صنعت تاثیرگذارند، می‌توان به فناوری‌های نوین، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های بندری، و چالش‌های زیست‌محیطی اشاره کرد.
وضعیت جهانی بازار حمل‌ونقل دریایی
در سال 2024، حجم بازار حمل‌ونقل دریایی جهانی به ارزش 1.3 تریلیون دلار آمریکا تخمین زده شده است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که این بازار طی دوره زمانی 2024 تا 2034 با نرخ رشد سالانه متوسط 9.4 درصد، به رقمی بالغ بر 3.1 تریلیون دلار خواهد رسید. این رشد چشمگیر ناشی از چند عامل اصلی است که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.
یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث رشد این صنعت می‌شود، افزایش تجارت جهانی و تقاضا برای حمل‌ونقل سریع‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر کالاها است. برای رسیدن به این هدف، کشورها و شرکت‌های حمل‌ونقلی در حال سرمایه‌گذاری‌های عظیم برای بهبود و توسعه زیرساخت‌های بندری خود هستند. بنادر بزرگ جهان نیاز دارند که ظرفیت خود را افزایش دهند، به کشتی‌های بزرگتر و مدرن‌تر خدمات دهند و فرایندهای بارگیری و تخلیه را سرعت ببخشند. در این راستا، بسیاری از بنادر جهان به دنبال اجرای پروژه‌هایی هستند که به آنها امکان پذیرش کشتی‌های با اندازه‌های بزرگتر و حمل حجم بیشتری از کالاها را می‌دهد.
تأثیرات فناوری‌های نوین بر صنعت حمل‌ونقل دریایی
یکی دیگر از عوامل اصلی تغییر و تحول در بازار حمل‌ونقل دریایی، به‌کارگیری فناوری‌های نوین است. در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های زیادی در زمینه فناوری‌های هوشمند، کشتی‌های خودران، و سیستم‌های ناوبری پیشرفته انجام شده است. این نوآوری‌ها موجب بهبود قابل توجهی در بهره‌وری، ایمنی، و کارایی کشتی‌ها و عملیات‌های حمل‌ونقلی شده‌اند.
کشتی‌های خودران که به کمک فناوری‌های هوش مصنوعی و سیستم‌های ارتباطی پیشرفته عمل می‌کنند، قادر به انجام عملیات‌های پیچیده بدون نیاز به دخالت انسان هستند. این امر نه تنها هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد، بلکه خطرات ناشی از اشتباهات انسانی را نیز کاهش می‌دهد. علاوه بر این، سیستم‌های هوشمند قادر به نظارت بر وضعیت کشتی‌ها در طول مسیر هستند و از این طریق می‌توانند زمان‌ها و مسیرهای بهینه برای حمل کالاها را شبیه‌سازی کنند. این ویژگی‌ها به‌ویژه در شرایط دشوار و مناطق پرترافیک دریایی مانند تنگه‌ها و بنادر شلوغ اهمیت زیادی دارند.
وضعیت حمل‌ونقل دریایی در ایران و چالش‌های پیش‌رو
با وجود مزیت‌های جغرافیایی فراوان کشورمان ، صنعت حمل‌ونقل دریایی با چالش‌های متعددی روبرو است که عمدتاً به دلیل تحریم‌ها، مشکلات زیرساختی و محدودیت‌های فناورانه ایجاد شده‌اند.
1. مشکلات زیرساختی و توسعه بنادر
یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنعت حمل‌ونقل دریایی ایران، مشکلات زیرساختی و فرسودگی بسیاری از بنادر و تجهیزات بندری است. اگرچه در سال‌های اخیر اقداماتی در جهت بهبود این وضعیت انجام شده ، اما نیاز به سرمایه‌گذاری‌های بیشتر در این بخش همچنان احساس می‌شود. پروژه‌های مهمی همچون توسعه بندر چابهار، که به‌ویژه برای اتصال ایران به کشورهای آسیای میانه و هند اهمیت زیادی دارد، در حال اجرا است. این پروژه‌ها می‌توانند به تقویت نقش ایران در تجارت دریایی و افزایش توان رقابتی آن در منطقه کمک کنند.
2. چالش‌های زیست‌محیطی و استفاده از سوخت‌های سبز
در سطح جهانی، صنعت حمل‌ونقل دریایی با چالش‌های زیست‌محیطی شدیدی روبرو است. کاهش گازهای گلخانه‌ای و مقابله با تغییرات اقلیمی از جمله اهداف بلندمدت سازمان‌های بین‌المللی است که بر صنعت حمل‌ونقل دریایی تأثیرگذار بوده است. ما باید در کشور نیز با توجه به پتانسیل‌های طبیعی که وجود دارد در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، به دنبال استفاده از سوخت‌های سبز و سازگار با محیط زیست در صنعت حمل‌ونقل دریایی باشیم. استفاده از سوخت‌های زیستی و توسعه کشتی‌های سازگار با محیط زیست می‌تواند کمک شایانی به کاهش اثرات زیست‌محیطی این صنعت داشته باشد.
3. تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی
تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی به‌ویژه در زمینه دسترسی به فناوری‌های نوین و تجهیزات کشتی‌ها، از دیگر چالش‌هایی است که صنعت حمل‌ونقل دریایی ما با آن روبرو است.
با توجه به روندهای جهانی و تلاش‌های داخلی در زمینه توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، پیش‌بینی می‌شود که بازار حمل‌ونقل دریایی در سال‌های آینده شاهد رشد و تحولاتی چشمگیر باشد. می توان با توسعه پروژه‌هایی مانند بندر چابهار و افزایش بهره‌وری بنادر دیگر، نقشی محوری در تجارت منطقه‌ای و جهانی ایفا کرد.
نظرات بسته شده است.