سلب پرچم پاناما بی تاثیر است

• گفتگو با با دکتر هادی حق شناس، معاون دریایی سابق سازمان بنادر و دریانوردی

پاناما اعلام کرده است که دیگر پرچم خود را در اختیار کشتی های ایرانی قرار نمی دهد. این اتفاق اما از نظر دکتر هادی حق شناس، معاون دریایی سابق سازمان بنادر و دریانوردی هیچ مشکل خاصی برای کشتی های ایران ایجاد نمی کند. او توضیح می دهد که پرچم های مصلحتی اگرچه مزایا و تسهیلاتی برای کشتی های تجاری ایجاد می کنند اما ایران از نظر مقررات جهانی حمل و نقل دریایی هیچ مانعی برای تردد ندارد و امریکا نمی تواند به کشوری بگوید که کشتی های ایرانی را به آب های خود راه ندهند.

دکترحق شناس توضیح می دهد که رفتارهایی مانند اقدام اخیر پاناما بیشتر ناشی از منافع تجاری این کشورهاست و این کشورها به لحاظ قانونی و حتی سیاسی زاویه ای با ایران ندارند.

مشروح این گفت و گو را در ادامه با دکتر هادی حق شناس، معاون دریایی سابق سازمان بنادر و دریانوردی می خوانید.

تردد کشتی ها با پرچم کشورهای دیگر به چه علت انجام می شود؟

پرچم کشتی به نوعی پلاک یک کشتی برای تردد است. تفاوتی ندارد که مالک کشتی چه هویتی دارد و اهل کدام کشور است یا کشتی قرار است برای خطوط تجاری کدام کشور کار کند. پرچم کشتی می تواند ازهرجایی دریافت شود و اما اینکه چرا برخی کشتی های ایرانی ترجیح می دهند از پرچم کشور دیگر استفاده کنند، علت آن است که پرچم برخی کشورها معتبرتر هستند یا سهولت بیشتری برای تردد ایجاد می کند. به همین دلیل است که برخی کشتی های ایرانی ترجیح می دهند به جای استفاده از پرچم ایران از پرچم کشورهای دیگراستفاده کنند. البته باید تاکید کرد که این پدیده مختص ایران نیست و کشتی بسیاری از کشورهای جهان با پرچم کشورهای دیگر تردد می کنند. در واقع این مساله به نوعی ترجیح تجاری کشورهاست و علت خاص دیگری ندارد.

استفاده از پرچم مصلحتی به جای پرچم اصلی چه مزایایی برای مالکان کشتی های تجاری ایجاد می کند؟

پرچم مصلحتی باعث می شود که یک سری مزایا برای مالکان ایجاد کند. به عنوان مثال بیمه های جهانی برای کشتی هایی با پرچم

خاص تخفیف های ویژه در نظر می گیرند و یا بنادر برخی کشورها برای پرچم خاصی ارزش ویژه قائل هستند و خدمات بهتری ارائه

می کنند. این مساله در مورد سایر شقوق حمل و نقل و از جمله صنعت هوایی هم صدق می کند. به عنوان مثال برخی خطوط هواپیمایی جهان خدمات ویژه ای دریافت می کنند و علت آن اینست که این خطوط هواپیمایی برند هستند و اعتبار بیشتری دارند.

چه کشورهایی بیشتر از پرچم مصلحتی استفاده می کنند و آیا این اتفاق در مورد کشورهایی با قدرت چانه زنی بالا هم رخ می دهد؟

کشورهای دیگر هم از پرچم کشور دیگر در کشتی تجاری خود استفاده می کنند و جالب است بدانید حتی امریکا و کشورهای اروپایی

نیز از پرچم کشورهای دیگر برای تردد کشتی های خود استفاده می کنند و علت آن است که برخی مقررات تجاری برای پرچم کشوری، ساده تر و در دسترس تر است. به عنوان مثال ممکن است یک کشتی آمریکایی بخواهد در یک مسیر تجاری خاص بطورمدام تردد کند و قوانین آن منطقه با پرچم یک کشورهمخوانی بیشتری داشته باشد.

بنابراین طبیعی است که بخواهد از پرچم آن کشور استفاده کند. در واقع انتخاب پرچم برای کشتی ها، از معادلات تجاری پیروی می کند.

آیا تحریم ایران و مسایلی که در زمینه سیاست خارجی وجود دارد، عامل استفاده پرچم سایر کشورها برای تردد کشتی های ایرانی نیست؟

البته که تحریم باعث می شود که ایران برای استفاده از پرچم کشورهای دیگر برای کشتی های تجاری خود راغب تر باشد اما مهم این است که این اتفاق، اتفاق عجیب وغیرمعمولی در صنعت حمل و نقل دریایی نیست. با این وجود کشتی های ایرانی به دلیل مشکلات تحریم ناچارهستند که با پرچم کشتی های دیگر تردد کنند.

در حال حاضر که پاناما اعام کرده است که دیگر پرچم های خود را در اختیار ایران نمی گذارد، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟

اتفاق خاصی رخ نخواهد داد. در دوره اول تحریم ایران برخی از کشتی های ایران، پرچم پاناما را برای تردد خود انتخاب کردند و این

روال کم و بیش ادامه داشت تا اینکه پاناما به تازگی اعلام کرد که به دلیل تحریم های ظالمانه امریکا، پرچم های خود را در اختیار ایران نمی گذارد. با این وجود مشکل خاصی برای تردد کشتی های ایرانی ایجاد نمی شود. این مساله مانند آن است که شما پلاک تهران را از خودروی خود بردارید و به جای آن پاک کرج را نصب کنید.

تحریم ها باعث نمی شود که تردد با پرچم ایران، برای کشتی های ایران دردسرساز شود؟

ایران عضو سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)است و بنابراین براساس مقررات جهانی برای تردد به هر نقطه از جهان، هیچ منعی

ندارد. بر اساس ارزیابی این سازمان، ایران و کشتی های ایرانی امن هستند و در لیست سفید قرار دارند و ایران یکی از ناوگان های کشتیرانی بزرگ دنیاست.

علاوه بر این، سازمان بنادر و دریانوردی نیز ترجیح می دهد که کشتی های ایرانی با پرچم ایران تردد کنند؛ زیرا تردد تعداد بالای کشتی با پرچم ایران، قدرت چانه زنی کشور ما را در مجامع بین المللی افزایش می دهد. بنابراین منع تردد کشتی های ایران با پرچم پاناما نمی تواند مشکل خاصی برای ایران ایجاد کند؛ زیرا ایران رفتارغیرقانونی انجام نمی دهد و این اتفاقات ناشی از زورگویی امریکا در مجامع بین المللی است.

بنابراین دلیل چنین تصمیمی از سوی پاناما چه می تواند باشد؟

تصمیم پاناما ناشی از منافع تجاری او بوده است چرا که در حال حاضر امریکا و کشورهای اروپایی نیز از پرچم این کشور استفاده می‌کنند. بنابراین منافع تجاری پاناما از این کشورها ایجاب می کند که بین امریکا، اروپا و ایران، طرف اول را انتخاب کند. این مساله درباره فروش نفت نیز صدق می کند.

کره جنوبی و هند اصولا پالایشگاه های خود را بر اساس نفت ایران طراحی کرده و ساخته اند اما منافع تجاری آنها با امریکا ایجاب می کند که مراودات تجاری را به ناچار با ایران محدود کنند.

در واقع منطق دنیای تجارت و منافع مالی کشورها این اتفاقات را رقم می زند و تحریم ها لزوما به این معنا نیست که این کشورها از نظر سیاسی و حتی ایدئولوژیک با ایران زاویه دارند.

ایران از نظر ثبت کشتی ها چه وضعیتی پیدا می کند؟ آیا تحریم ها باعث نمی شود که با موسسات رده بندی دچار مشکل شوند؟

خوشبختانه بعد از تحریم دوره اول، ایران اقدام به ایجاد موسسات رده بندی مانند موسسه رده بندی ایرانیان و موسسه رده بندی آسیا کرد که این موسسات در حال حاضر کشتی های ایرانی را ثبت می کنند.

این موسسات عضو آیاکس یا موسسات رده بندی بین المللی هستند و می توانند به موسسات بزرگ خارجی نیز بپیوندند. این موسسات در حال حاضر کشتی های زیادی را ثبت کرده اند و بنابراین در حال حاضر برای ثبت کشتی ها هیچ گونه مشکل و مانعی وجود ندارد.

 

تنظیم و بازنشر: سی نیوز

منبع: هفته نامه لجستیک و اقتصاد | سال دوم | شماره پنجاه و سه

لینک کوتاه: https://seanews.ir/44122