تکمیل کریدور ترانزیتی کشورهای جبهه مقاومت در گرو همکاری عراق
به زودی، الکاظمی، نخست وزیر عراق، در صدر هیاتی سیاسی وارد تهران خواهد شد، در دیدارهای مقامات کشورمان با مسئولان عراقی علی‌الخصوص الکاظمی، لازم است تا عمده‌ترین مطالبات چندین ساله بر زمین مانده جمهوری اسلامی از عراق در دستور کار قرار گیرد.
از جمله مهم ترین این مطالبات، به عقیده کارشناسان باز شدن مسیر ترانزیت عراق به روی محموله‌های صادراتی ایران و همسایگان ایران به کشورهای دیگر است.
اهمیت کریدور شرق غرب که دو قطب مهم اقتصادی در جهان یعنی چین و اروپا را به یکدیگر متصل می‌کند روز به روز برجسته تر شده و کشورهای مختلف منطقه در تکاپو برای جذب این کریدور به خاک خود هستند، این رقابت از زمان شروع جنگ اوکراین اهمیت بیشتری نیز یافته و در ماه‌های اخیر رقبای ایران در این کریدور تلاش بسیاری جهت بازاریابی جهانی برای محور های حمل و نقلی خود داشته‌اند که برخی از آن‌ها نیز موفق بوده است.
با وجود برخی عقب ماندگی‌ها در این زمینه اما مسیر شرق به غرب ایران در هفته جاری با عبور قطار ترانزیتی قزاقستان به ترکیه از خاک کشورمان به نقطه امیدوارانه‌ای بازگشت.
با این وجود اما مسیرهای فعلی شرق-غرب گذرنده از ایران از لحاظ زیر ساختی و ژئوپلیتیکی قابلیت دستیابی به افق‌های بلند مدت ترسیم شده را ندارد زیرا مسیر شرق به غربِ ایران محدود به ترکیه است و دریاچه وان در این کشور مسیر مذکور را قطع کرده و ظرفیت آن را به شدت کاهش می‌دهد، همچنین ترکیه یکی از رقبای ترانزیتیِ ایران در منطقه محسوب شده و منافع دو کشور در برخی از راهبردهای ترانزیتی ناهمسو است، به همین جهت لازم است تا کریدور شرق-غرب ایران مسیر دوم خود را از عراق ادامه دهد.
علاوه بر این در حال حاضر کشورهای منطقه خاورمیانه در شرایط خاص اقتصادی قرار دارند و فشارهای اقتصادی بر دولت و مردم این کشورها طی سال‌های اخیر بیشتر شده است، . این فشارها را می‌توان در کشورهای مختلف از جمله ایران، عراق و سوریه مشاهده کرد، بسیاری از این فشارها ماحصل توطئه‌چینی‌های ایالات متحده در منطقه اعم از وابسته نگاه‌داشتن کشورها به اقتصاد تک محصولی نفتی و یا وضع تحریم‌های متعدد مانند تحریم‌های ضد ایرانی و یا تحریم سزار سوریه است.
هرگونه اتصال تجاری بین کشورهای جبهه مقاومت، می‌تواند اوضاع اقتصادی را در این حوزه بهبود داده و پایانی بر توطئه آفرینی‌های آمریکا به عنوان یک عنصر نامطلوب در غرب آسیا باشد؛ به همین دلیل ایالات متحده عزم خود را جهت منقطع نگه داشتن اتصال تجاری و ترانزیتی میان ایران، عراق و سوریه جذب کرده و در این جهت از حضور مخرب خود در منطقه نهایت استفاده را می‌برد.
ایالات متحده همچنین با علم بر اینکه ترانزیت می‌تواند اقتصاد عراق را از انحصار نفتی خارج ساخته و و این کشور را از زیر فشارهای آمریکا رها سازد، سعی دارد در راه هرگونه اتصال ترانزیتی عراق به کشورهای حوزه مقاومت سنگ‌اندازی کند.
در این راستا لازم است تا کشورهای غرب آسیا از جمله ایران، عراق و سوریه که قرابت زیادی نیز در حوزه‌های مختلف با یکدیگر دارند همانند تجربه موفق در حوزه هم پیمانی برای مبارزه با تروریسم، در زمینه اتصال تجاری و ترانزیتی نیز همکاری کرده و مسیر شکوفایی اقتصادی خود را آغاز کنند.
در این راستا لازم است تا مطالبه بر زمین مانده چندین ساله جمهوری اسلامی از عراق، مبنی بر باز شدن مسیر ترانزیت کالا از خاک این کشور محقق شده و محموله‌های ایرانی یا کشورهای شرقی ایران که در کریدور شرق-غرب قرار می‌گیرند قابلیت ترانزیت از عراق و عبور به سمت سوریه یا دریای مدیترانه را داشته باشند.
عراق تا کنون این مطالبه ایران را معطل اجرای کنوانسیون TIR در کشور خود نگه داشته و با وجود تصویب آن در مجلس این کشور همچنان از ترانزیت محموله‌های ایرانی از خاک خود جلوگیری می‌کند، این در حالی است که عبور کالا از کشورها از جمله عراق استلزامی به وجود TIR نداشته و در حال حاضر حجم قابل توجهی از ترانزیت‌های زمینی در کشورهای مختلف جهان مستقل از این کنوانسیون صورت می‌گیرد.
عراق همچنین در سال‌های گذشته از اتصال ریلی بین دو کشور به واسطه احداث راه‌آهن شلمچه-بصره توسط ایران نیز سر باز زده است؛ در حال حاضر لازم است تا مجوز عبور کالاهای ایرانی از خاک عراق به مقصد دیگر کشورها در سریع‌ترین زمان ممکن صادر شده و در مرحله بعد ترانزیت ریلی نیز در دستور کار دو کشور قرار گیرد.
با توجه به شرایط حساس راهبردی، سیاسی و اقتصادی منطقه لازم است تا تعلل در ایجاد این ارتباط ترانزیتی به پایان رسیده و باز شدن مسیر ترانزیت عراق به روی ایران در صدر مطالبات جمهوری اسلامی ایران در سفر الکاظمی به تهران قرار گیرد.
نظرات بسته شده است.