جزئیات منابع و مصارف بودجه

جزئیات منابع و مصارف بودجه در مدت حضور مسئولان دولت قبل حکایت از تحقق 50 درصدی مصوب درآمد همین مدت دارد و بیش از 62 هزار و 650 میلیارد تومان از بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی استقراض شد.

به گزارش سی نیوز به نقل از خبرگزاری فارس، عملکرد منابع و مصارف 1400 در چهارونیم ماه ابتدایی سال 1400 نشان می‌دهد به صورت کلی منابع محقق شده تا نیمه ماه پنجم 18 درصد رقم مصوب 1400 و 46 درصد مصوب چهارونیم ماهه اول سال است. بنابراین بیش از 50 درصد منابعی که باید در چهارونیم ماهه اول سال تحقق می‌یافت، وصول نشده است. همچنین در صورتی که سقف اول را ملاک ارزیابی قرار دهیم، 58 درصد از منابع مصوب چهارونیم ماهه تحقق یافته است.

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد:‌ هرچند درآمدهای مالیاتی و گمرکی تا حد خوبی تحقق پیدا کرده است، اما این منبع درآمد نیز نتوانسته است به صورت 100 درصد در چهارونیم ماهه اول سال محقق شود. تنها 3 درصد از منابع حاصل از نفت و فراوردههای نفتی قانون بودجه سال 1400 و تنها 15 درصد مصوب چهارونیم ماهه منبع مذکور در 139 روز ابتدای سال محقق شده است که نشان دهنده بیش برآورد تحقق این منبع در قانون بودجه سال 1400 است.

براساس قانون بودجه سال 1400 ، منابع در نظر گرفته شده برای انتشار اسناد خزانه اسلامی اوراق غیرنقدی که عمدتاً برای پرداخت طلب پیمانکاران پرداخت می‌شود 52 هزار میلیارد تومان بوده است؛ درحالی که تنها در چهارونیم ماهه سال 1400 بیش از 64 هزار میلیارد تومان از این اوراق منتشر و واگذار شده است. به عبارت دیگر دولت در چهارونیم ماهه اول سال 20 درصد بیشتر از سقف بودجه کل سال 1400 اسناد خزانه اسلامی منتشر کرده است.

از سمت دیگر دولت نتوانسته است به اندازه لازم اوراق مالی اسلامی اوراق نقدی در بازار سرمایه و بازار پول به فروش برساند. براساس جدول زیر تنها 18 درصد از اوراق مالی اسلامی که باید تا نیمه مردادماه فروش میرفت، منتشر و فروخته شده است.

منابع حاصل از واگذاری شرکتهای دولتی در چهارونیم ماهه سال 1399 تقریباً تحقق پیدا نکرده است. درواقع تنها 100 میلیارد تومان از 255 هزار میلیارد تومان منابعی که از محل واگذاری شرکتهای دولتی در قانون بودجه 1400 در نظر گرفته شده، محقق شده است.

براساس مصوب چهارونیم ماهه قانون، دولت 92 درصد از منابع صندوق توسعه ملی در این مدت سال را استفاده کرده است. به عبارت دیگر بعد از انتشار اسناد خزانه، بیشترین منبع محقق شده برای دولت )از لحاظ درصد تحقق(، منابع در نظر گرفته شده از صندوق توسعه ملی بوده است.

براساس ماده 24 قانون محاسبات عمومی، میزان تنخواه گردان دولت 3 درصد بودجه عمومی دولت است، اما تنخواه گردان براساس مصوبه شماره 33604 /ت 58740 ه مورخ 29 / 03 /1400 هیئت وزیران از مبلغ 412 هزار میلیارد ریال به مبلغ 549 هزار میلیارد ریال 4 درصد منابع بودجه افزایش یافت که دولت تمام این میزان را در 5 ماهه اول سال استفاده کرده است. این استفاده موجب افزایش شدید پایه پولی در ماههای ابتدایی سال شد که سبب توسعه خلق نقدینگی و تورم شده و خواهد شد.

مصارف بودجه

58 درصد مصارف مصوب بودجه در چهارونیم ماهه اول سال 1400 محقق شده است. نکته مهم، یکسان نبودن عملکرد چهارونیم ماهه (منابع و مصارف ) بیشتر بودن مصارف نسبت به منابع است که در واقع نشان دهنده استفاده دولت از تنخواه اول سال است.

همچنین در صورتی که سقف اول را ملاک ارزیابی قرار دهیم، 72 درصد از مصارف مصوب چهارونیم ماهه محقق شده است. 60 درصد پرداخت اعتبارات هزینه‌ای مصوب، در این مدت محقق شده است.
92 درصد از پرداخت اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای در چهارونیم ماهه اول محقق شده است. در واقع پرداخت اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بیشترین میزان تحقق را در سمت مصارف داشته است.

تنها 10 درصد از اعتبارات تملک دارایی‌های مالی در چهارونیم ماهه ابتدای سال محقق شده است. یکی از دلایل پایین بودن این قسمت، فروش کمتر اوراق مالی در چهارونیم ماهه اول سالهای قبل و درنتیجه سررسید بخش عمده اوراق در نیمه دوم سال است.

منابع و مصارف عمومی دولت در قانون بودجه سال 1400 ، معادل 1277 هزار میلیارد تومان در سقف دوم تعیین شده است. از آنجایی طبق بند ب ماده واحده قانون بودجه سال 1400، هزینه کرد سقف دوم بودجه منوط به تحقق درآمدها از شش ماهه دوم سال 1400 شده است.

لذا اجرای مواردی نظیر همسان سازی حقوق اعضای هیئت علمی، همسان سازی حقوق معلمان و … در شش ماهه اول غیرقانونی بوده است و اجرای آن در شش ماهه دوم نیز با توجه به محتمل بودن عدم تحقق منابع سقف دوم بودجه، باید به نحو مقتضی تدبیر شود.