نقش جنگ تجاری قدرت های بزرگ جهان در تعاملات دریایی؛ آیا صنعت کشتیرانی دچار رکود می شود؟

 

جنگ تجاری همانند قطاری می ماند که در حال سرعت گرفتن است و با هر اقدام متقابلی بر سرعت آن افزوده شده و کشیدن ترمز آن سخت به نظر می رسد. اثر طولانی مدت این جنگ تجاری، عدم اطمینان را در بازار ایجاد می کند و حتی می تواند رشد جهانی را از بین ببرد. با توجه به اینکه در این جنگ، سه قدرت بزرگ جهانی درگیر شده اند، به نظر نمی رسد که در حجم کنونی این جدال، تاثیر زیادی بر روی صنعت حمل ونقل دریایی داشته باشد.

به گزارش پایگاه خبری سی نیوز و به نقل از پایگاه اینترنتی hellenicshippingnews، پیتر سند، تحلیلگر ارشد بیمکو در این رابطه می گوید:« بروز جنگ اقتصادی و تجاری موجب عدم اطمینان بازار و تحمل درد به صنعت حمل ونقل می شود، چرا که جریان آزاد حمل کالا از بین می رود. این مسئله می تواند خطوط تجارت را تغییر بدهد و کار را برای اپراتورها و مالکان کشتی سخت کند.

صنعت حمل بار فله خشک در حال حاضر به واسطه تعرفه های فولاد و آلومینیوم تحت تاثیر قرار گرفته و زمانی که تعرفه های بیشتر در ماه ژوئیه به اجرا دربیاید، بار دیگر ضربه خواهد خورد. با این حال، این تاثیر به لحاظ حجم در بازار فله محدود خواهد بود.

همین موضوع درباره صنعت حمل ونقل کانتنیری نیز صادق است. با این تفاوت که با کاهش تعداد کانتینرها در ماه ژوئیه، تاثیر منفی این جنگ کمی عیان تر به نظر می رسد. اگر از لحاظ حجمی نگاه کنیم، بازار حمل بار فله تاکنون تاثیرات منفی بیشتری را هم در حجم و هم در میزان تعرفه متحمل شده است. اما باید در نظر داشت که بازار حمل بار فله خشک، درصد نسبتا کمی از تجارت جهانی و حمل ونقل دریایی را به خود اختصاص می دهد. چرا که به لحاظ حجمی، این بازار حمل ونقل کانتینری است که بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرد. در این بخش به تاثیر جنگ تجاری در میان قدرت های مهم جهان در صنعت حمل ونقل دریایی می پردازیم.

 

آمریکا: تاثیر محدود در صنعت کشتیرانی

آمریکا در روز 8 مارس سال جاری میلادی، تعرفه 25 درصدی را برای فولاد و 10 درصدی را برای آلومینیوم با توجه به دلایل امنیت ملی مقرر کرده است. در ابتدا، معافیت های موقت برای 7 شریک تجاری اعطا شد که شامل استرالیا، برزیل، آرژانتین، کره جنوبی، مکزیک و کانادا بودند. اما از ابتدای ماه ژوئن، این معافیت برای اروپا، مکزیک و کانادا لغو شد.

آمریکا پس از شکست مذاکرات با چین اعلام کرد که  25 درصد تعرفه بر روی واردات کالاهای چینی به ارزش 50 میلیارد دلار وضع خواهد کرد. فهرست کالاها عمدتا محصولات الکترونیکی و ماشین آلات به ارزش 34 میلیارد دلار را نشانه رفته است که از روز 6 ژوئیه به اجرا درمی آید. در فهرست دوم که ارزش آن 16 میلیارد دلار برآورد شده، عمدتا کالاهای پلاستیکی و محصولات نفتی است که در حال حاضر تاریخ مشخصی برای وضع تعرفه برای آن در نظر گرفته نشده است.

در دوره اول، تنها کالاهای فله ای مورد هدف تعرفه ها هستند. آمریکا در سال 2017 از طریق دریا 18.8 میلیون تن فولاد و 4.4 میلیون تن آلومینیوم را وارد کرد. جالب اینکه مجموع واردات فولاد و آلومینیوم آمریکا، حدود نیم درصد کل تجارت دریایی فله خشک در سال 2017 بوده است. تعرفه 50 میلیارد دلاری آمریکا بر روی واردات از چین بر روی خطوط کشتیرانی شرقی تاثیر منفی می گذارد. در فهرست اول، روی 4.7 میلیون تن کالا که به صورت کانتینری از چین به مقصد آمریکا فرستاده می شود تاثیر دارد که چیزی حدود 470 هزار TEU کانتینر می شود. ( با احتساب وزنی 10 تن برای هر کانتینر )

 

چین؛ یافتن شرکای جدید برای درخواست های مشابه

چین در ابتدای ماه آوریل 2018 به مقررات تعیین تعرفه اولیه آمریکا بر روی محصولات فولاد و آلومینیوم پاسخ داد. این پاسخ شامل بر هدف قرار دادن 128 محصول به ارزش 3 میلیارد دلار بود. در فهرست اولیه، مواد غذایی، نوشیدنی ها و محصولات آهن و فولادی قرار دارند. انتقام چین از تعرفه های اعلام شده از سوی آمریکا نیز شامل دو بخش است که در ماه ژوئن منتشر شد. آمریکایی ها در فهرست اول، واردات 545 نوع کالا از آمریکا را به ارزش 34 میلیارد دلار شامل تعرفه کردند و در مقابل، چینی ها هم 114 نوع کالا را با تعرفه 16 میلیارد دلاری مواجه ساختند. تعرفه های آمریکا بر روی کالاهای چینی از روز 6 ژوئیه آغاز می شود، اما چینی ها هنوز برای تعیین زمان دقیق اعمال تعرفه، تاریخی را اعلام نکرده اند.

صنعت حمل ونقل فله خشک از لحاظ حجم بخش قابل توجهی از تعرفه چینی ها را به خود اختصاص می دهد. به عنوان مثال، حمل سویا از آمریکا به چین بیشترین حجم را به میزان 32 میلیون تن در سال 2017 به خود اختصاص داد. در ماه آینده مشخص می شود که جایگزینی کشوری مانند برزیل برای تامین سویا چین تا چه اندازه مثبت خواهد بود. در ماه می، برزیل توانست بیش از 12 میلیون تن سویا از راه دریا به چین صادر کند که در نوع خودش یک رکورد محسوب می شود. اما هنوز مشخص نیست که بتواند کاملا جایگزین مناسبی برای واردات از آمریکا باشد.

اگر تعرفه های پشینهادی 16 میلیارد دلاری آمریکا اجرایی شود، صنایع کشتیرانی تانکری نیز می تواند تحولات و تغییراتی را شاهد باشد. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می کند که بدانیم در سال 2017 میلادی 25 درصد کل نفت خام آمریکا به سمت چین هدایت شده است.

پیتر ساند، تحلیلگر بیمکو در این رابطه می گوید:« چین نه تنها کشور هدف در حوزه حمل ونقل فله خشک، بلکه برای صنعت حمل ونقل نفت خام نیز به شمار می رود. تعرفه های اعمال شده، تقاضای چینی ها برای کالاهای داخل فهرست را کاهش نخواهد داد، بلکه باعث ایجاد تغییرات در خطوط تجاری می شود. اگر چین برای تامین نفت خام خود به سمت آفریقای غربی برود، فاصله دریایی تامین این خواسته مهم حدود یک-سوم کاهش خواهد یافت.

 

 

اروپا: قرار دادن محصولات هدفمند در داخل فهرست

اتحادیه اروپا تعرفه مقابله با دلار آمریکا را به مبلغ 4.3 میلیارد دلار وضع کرد تا پاسخی به وضع تعرفه های ایالات متحده بدهد. این تعرفه ها از روز 22 ژوئن به اجرا درآمد و طیف وسیعی از صادرات آمریکا شامل غلات، محصولات فلزی، برخی نوشیدنی ها و موتورسیکلت ها را شامل شد. این فهرست شامل کالاهایی بود که در سال 2017 میلادی مجموعه ای از تجارت به وزن 1.35 میلیون تن را به خود اختصاص می داد. همچنین در سال گذشته میلادی، مجموع 1.24 میلیون تن از کالاهای فله ای از آمریکا به اتحادیه اروپا صادر شد. محصولات کشاورزی بخش عمده این صادرات یعنی چیزی حدود 1 میلیون تن را به خود اختصاص داد. از مجموع این یک میلیون تن نیز 9.5 درصد آن به ذرت، فولاد و آلومینیوم رسید.