راه‌اندازی کریدور شمال-جنوب نیازمند مشارکت جدی مسکو – تهران

 کارشناسان روس می‌گویند: سرمایه‌گذاری در زیرساخت های گذرگاه راهبردی شمال- جنوب که تحولی شگرف در اقتصاد منطقه ایجاد می‌کند نه تنها از سوی مسکو مورد نیاز است، بلکه باید روی مشارکت قابل توجه سایر کشورها بخصوص جمهوری اسلامی ایران، قزاقستان و جمهوری آذربایجان حساب باز کرد.

به گزارش سی نیوز به نقل از ایرنا برای احداث زیرساخت های کریدور لجستیکی بین المللی شمال-جنوب از طریق دریای خزر و اتصال آن به خلیج فارس که ۲۰ سال قبل مطرح شد، بر اساس برآورد بانک توسعه اورآسیا، ممکن است به سرمایه گذاری ۳۸,۲ میلیارد دلاری نیاز باشد که در این مورد نیاز به تلاش و مشارکت همه کشورهای مرتبط با این کریدور است.

بانک توسعه اورآسیا همه پروژه های سرمایه گذاری در اولویت این کریدور را در درجه اول بیش از ۱۰ میلیارد دلار اعلام کرده است.

در عین حال روزنامه «راسیسکایا گازیه تا» در مطلبی با عنوان؛«کریدور لجستیکی «شمال-جنوب» چقدر هزینه برمی دارد.»می نویسد: برای اینکه ایده گذرگاه راهبردی شمال- جنوب را احداث و اجرا کرد نیاز به احداث امکانات زیادی است، اما در هر صورت راه اندازی واقعی کریدور نیازمند، تلاش های جدی مسکو بیش از هر کشور دیگری است به این خاطر که راههای ارتباطی روسیه با اروپای غربی کاملا مسدود شده اند و برای زنده نگه داشتن اقتصاد خود نیاز به مسیرهای جدید و مقرون به صرفه دارد.

ولادیمیر تسیگانوف، رئیس شعبه مسکو انستیتو مشکلات حمل و نقل آکادمی علوم روسیه می گوید: کریدور حمل و نقل از چهار مسیر تشکیل شده است. اولی در امتداد سواحل غربی دریای خزر از جمهوری داغستان و سپس از طریق جمهوری آذربایجان و ایران با دسترسی به بنادر خلیج فارس، بازارهای هند، پاکستان، آسیای جنوب شرقی، کشورهای حوزه خلیج فارس ایجاد می شود، همچنین این مسیر از آفریقا هم می گذرد.

مسیر دوم در امتداد سواحل شرقی خزر از طریق قزاقستان، ترکمنستان به ایران می گذرد، یعنی شامل عبور از سه مرز است. این کارشناس خاطرنشان می کند، لازم است عملیات کارآمد همه ایستگاههای اقتصادی این مسیر هماهنگ شود.

مسیر عبوری از دریای خزر ارتباط متقابل بین بنادر کشورهای حاشیه دریای خزر را فراهم می‌کند و سریع‌ترین مسیر خواهد بود. اما در این مورد، کار جدی برای نوسازی بنادر و تعمیق کف لازم است.

در نهایت مسیر چهارم از ارمنستان و گرجستان می گذرد.

بانک توسعه اورآسیا فرض می کند که بیشتر سرمایه گذاری ها (۶۹٪) باید به سمت توسعه مسیر غربی هدایت شود. مسیر از طریق خزر ۱۹ درصد از سرمایه گذاری ها را به خود اختصاص می دهد و مسیر شرقی ۱۲ درصد است. به گفته تحلیلگران، مسیر غربی بیشتر پروژه های گروه اول را تشکیل می دهد. از جمله می توان به بخش ناتمام راه آهن رشت – آستارا در ایران اشاره کرد. ساخت کنارگذرهای خودرویی برای شهرهای ولادیکاوکاز، آستاراخان، ماخاچکالا، دربنت، خاساویورت، نوسازی خطوط ریلی آلیات- آستارا و سومگایت- یالاما، ساخت بخشی از بزرگراه مرزی باکو-روسیه در آذربایجان نیز از جمله این موارد است. بر اساس اولویت ها پیش بینی می شود در مسیرهای دیگر امکانات زیادی ساخته شود. در نتیجه سرمایه گذاری در زیرساخت ها نه تنها در روسیه، بلکه در قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ایران و سایر کشورها نیز مورد نیاز خواهد بود.

ایوان فدیاکوف، مدیر کل «INFOLine» می گوید: هزینه چنین راهگذری زیاد است، اما چندین برابر کمتر از مقدار محاسبه شده است. این کارشناس معتقد است، حتی در این مورد نیز نباید روی سرمایه گذاری های جدی شرکای روسیه در اوراسیا و ایران حساب کرد.

” او می گوید: “فنلاند و سایر کشورها در مسیرهای حمل و نقل در شمال غربی سرمایه گذاری کرده اند. بعید است که کسی به جز روسیه علاقه زیادی به مسیر جنوبی داشته باشد، بنابراین بخش عمده ای از امکانات باید توسط خودمان ساخته شود.

این کارشناس توضیح می دهد که این کشورها چندان علاقه ای به کریدور ندارند ضمن اینکه فرصت های مالی هم ندارند. تسیگانوف می افزاید که کشورهای دیگر می توانند منتظر بمانند و ببینند روسیه در چه زمینه ای سرمایه گذاری را آغاز خواهد کرد. او خاطرنشان می کند که با این وجود، کار در خزر در حال انجام است.

فیدیاکوف می گوید بارگیری این کریدور با کالاهای صادراتی روسیه نیز سؤالاتی را ایجاد می کند. اکنون با توجه به روبل قوی، محصولات روسیه چندان رقابتی نیستند و این منطقه هرگز بازار سنتی وفاداری برای کالاهای روسیه نبوده است.

وی خاطرنشان می کند که وجود کریدور شمال-جنوب بیشتر موضوع بقا است. او می‌گوید: «اگر یک پیوند حمل‌ونقل عادی در این راستا ایجاد نکنید، کاملاً مشخص نیست که اگر وضعیت در مسیر انزوای روسیه ایجاد شود، چگونه به حیات خود ادامه دهید. فدیاکوف نتیجه می گیرد که ممکن است ارزش این را داشته باشد که چگونه مسیر شمال-جنوب را با بزرگراه مسکو-کازان در حال ساخت پیوند دهیم تا سرمایه گذاری را توجیه کنیم.